Ο τρούλος της αιωρείται κι έχει γίνει αντικείμενο μελέτης από το Πολυτεχνείο!
by Markella Sharaiha
Πώς θα αντιδρούσατε αν κάποιος σε συζήτηση σας έλεγε ότι υπάρχει μία εκκλησία της οποίας ο τρούλος αιωρείται; Σίγουρα θα εκφράζατε τις αμφιβολίες σας, κατά πόσο αυτό είναι αληθινό ή κομμάτι της φαντασίας του. Έρχομαι λοιπόν να σας ενημερώσω, ότι αυτό συμβαίνει και μάλιστα σε εκκλησία της Άρτας η οποία μάλιστα έχει γίνει αντικείμενο μελέτης από το Πολυτεχνείο!
Η εκκλησία της Παναγίας της Παρηγορήτισσας στην Άρτα αποτελεί το σπουδαιότερο βυζαντινό μνημείο της περιοχής. Ο τρούλος της αιωρείται και αυτό το έχει αναλάβει το μελετήσει ομάδα του Πολυτεχνείου. Αντικρίζοντας το ναό, σε πιάνει ένα δέος καθώς έχει εντυπωσιακά ψηφιδωτά και τοιχογραφίες. Ο ναός άρχισε να χτίζεται το 1260 από τον Μιχαήλ Β Άγγελο Κομνηνό -Δούκα που ήταν ο δεσπότης της Ηπείρου ενώ γυναίκα του ήταν η βασίλισσα Θεοδώρα, πολιούχος της Άρτας.
Ο θρύλος πίσω από το ναό και τον τρούλο που αιωρείται
Σε όλα τα πράγματα που δεν εξηγούνται υπάρχει και ένας θρύλος που τα συνοδεύει και μαθαίνεται από γενιά σε γενιά. Ο πρωτομάστορας λοιπόν θέλοντας να κρατήσει τον τρούλο -στον οποίο δεσπόζει το ψηφιδωτό του Παντοκράτορα-ορατό από την είσοδο, αλλά και για να υπάρχει ευρυχωρία και επαρκής φωτισμός, επινόησε και εφάρμοσε ένα πρωτότυπο τολμηρό σχέδιο στήριξης του τρούλου.
Τι έκανε; Στις τέσσερις γωνίες της εκκλησίας έβαλε απο ένα ζευγάρι κολόνες στήριξης και πάνω σε αυτές έβαλε οριζοντίως κορμούς κιόνων πακτωμένους στους τοίχους. Στο ελεύθερο τμήμα αυτών που εξείχαν προς το εσωτερικό του ναού, τοποθετήθηκε ένας δεύτερος όροφος από κίονες κι έτσι με αυτό το σύστημα , δηλαδή κολόνα σε κολόνα, οδηγήθηκε με ένα πυραμοειδές σχήμα και με σχεδόν αιωρούμενους κίονες προς τον τρούλο.
Ο λαϊκός θρύλος
Σύμφωνα με την παράδοση, το κτίσιμο του ναού ειχε αναλάβει ένας σπουδαίος πρωτομάστορας. Ενώ οι εργασίες είχαν προχωρήσει αρκετά, αυτός επειδή ήταν περιζήτητος κλήθηκε να βγάλει τα σχέδια για μια άλλη εκκλησία. Αποφάσισε τότε να φύγει για λίγο αναθέτοντας στον βοηθό του τη συνέχιση του έργου μέχρι να επιστρέψει.
Ο βοηθός του όμως, που ήταν ιδιαίτερα ευφυής και καλαίσθητος, άλλαξε τα σχέδια του πρωτομάστορα και το έχτισε με τον δικό του τρόπο. Όταν ο πρωτομάστορας επέστρεψε και είδε την εκκλησία ολοκληρωμένη , εντελώς διαφορετική και ασύγκριτα πιο όμορφη από τα δικά του σχέδια, ζήλεψε. Ο φθόνος τον οδήγησε στα άκρα και αποφάσισε να εκδικηθεί το βοηθό του, Κάλεσε τον κάλφα στην κορυφή της στέγης προφασιζόμενος ότι ήθελε να του υποδείξει μια ατέλεια.
Εκείνος πιστεύοντας ότι το έργο του ήταν αψεγάδιαστο, ανέβηκε μαζί του για να δει τι ήταν αυτό που βρήκε ο πρωτομάστορας. Όταν έσκυψε για να δει, ο πρωτομάστορας τον έσπρωξε στο κενό. Εκείνος όμως πρόλαβε να πιαστεί πάνω του και έτσι παρασύρθηκαν και οι δύο. Ο θρύλος λέει ότι τα σώματά τους έχουν απολιθωθεί και βρίσκονται σαν δυο κόκκινες πέτρες στον περίβολο του ναού. Οι δύο κατακόκκινες πέτρες, που βρίσκονται μέχρι και σήμερα στο πίσω μέρος του ναού, δεν έχουν καμία σχέση με κανένα άλλο πέτρωμα στον περίβολο.
Ο θρύλος συνεχίζεται και υποστηρίζει ότι η Παναγία εμφανίστηκε στη μάνα του κάλφα για να την παρηγορήσει για τον άδικο χαμό του γιου της και γι ‘αυτό η εκκλησία ονομάζεται Παρηγορήτισσα ή Παρηγορήτρια.