Ξενοδοχεία Μ. Πασχαλίδης

Γράφει : Ο Κώστας Τραχανάς

Αν διαβάσει κανείς τη συλλογή διηγημάτων του Μίλτου Πασχαλίδη, θα ακούσει τους αρμούς να τρίζουν, την προσωπικότητα να διολισθαίνει, την ψυχολογική του πανοπλία να θρυμματίζεται, το άλας της ζωής του να χάνει τη σπιρτάδα του.
Το βιβλίο εντάσσεται στο πεδίο της αυτομυθοπλασίας (autofiction), κάτι σαν ελεύθερη μυθοπλασία της προσωπικής ζωής του, δηλαδή μια σχετική εκλεκτική επιλογή, αλλοίωση και παράλειψη στην αναπαράσταση βιωμάτων και ατομικών εμπειριών. Ο συγγραφέας, με την αρωγή της λειτουργίας της μνήμης, ανακατεύει την τράπουλα και, χρησιμοποιώντας λεπτές δόσεις αλήθειας και συγγραφικής ελευθερίας, αναπλάθει το υλικό της προσωπικής του ζωής με τα ξενοδοχεία που γνώρισε τριάντα χρόνια στο δρόμο. Εμφανίζεται κυριαρχικά η πρωτοπρόσωπη αφήγηση με τον ίδιο αφηγητή-πρωταγωνιστή και μια εσωτερική εστίαση καταλυτική, όσον αφορά τη σύνθεση του κειμένου.
Ο Μίλτος Πασχαλίδης έχει κοιμηθεί σε αμέτρητα ξενοδοχεία, λόγω των συναυλιών του.

Τόσα πολλά και τόσο συχνά, που πολλές φορές όταν ξυπνάει έχει απώλεια προσανατολισμού .
Έχει μείνει σε καλά, καταπληκτικά, άθλια, τρισάθλια και μέτρια ξενοδοχεία.
Τα περισσότερα είναι μέτρια.
Από κάθε άποψη.
Έχουν μέτριο καφέ, μέτριο κρεβάτι, μέτρια διακόσμηση και συμπαθητικό ρεσεψιονίστ.
Τα ξενοδοχεία είναι σαν τους ανθρώπους.
Εντός τους κατοικούν ιστορίες.
Μερικές από τις ιστορίες του βιβλίου είναι αληθινές, κάποιες είναι εξ ολοκλήρου φανταστικές.
Ίσως όχι ακριβώς «εξ ολοκλήρου», με την έννοια ότι τα περισσότερα ξενοδοχεία σπάνια έχουν ηχομόνωση της προκοπής, άρα συνήθως μπορείς να μαντέψεις τι γίνεται με τους διπλανούς.
Αλλά και στο φουαγιέ ή στο σαλόνι ή ακόμα και μέσα στο δικό σου δωμάτιο, συχνά οι προηγούμενοι επισκέπτες αφήνουν «ίχνη» που σε βοηθούν να μαντέψεις μια ιστορία.
Ή να την επινοήσεις.

Το «ξενοδοχεία» ως προς τη γραφή είναι η επιτομή της απλότητας, μιας απλότητας εξαιρετικά πολύπλοκης και βαθιάς. Πρόκειται για διηγήματα οριακής οικονομίας, φειδωλής δραματικότητας και ποιητικότητας, ούτε μια στιγμή δεν βοά ο σπαραγμός• γεμάτα νύξεις και υπαινιγμούς, ένα φανερώνεται, χίλια υπονοούνται.
Έχουμε να κάνουμε με μια συλλογή που επιδιώκει να ψάξει πίσω από τις λέξεις και τις ιστορίες. Που το ζητούμενο είναι σ’ αυτά που δεν λέγονται ή δεν γίνονται από τον πρωταγωνιστή παρά σε όσα εκστομίζει ή πράττει. Υπάρχει, σίγουρα, ενότητα ύφους και λόγου στα διηγήματα. Ο Πασχαλίδης επιλέγει έναν στρωτό ρεαλισμό με λιτή γλώσσα και επιλεγμένες εξάρσεις. Το οικοδόμημα στηρίζεται κυρίως στην ανατροπή κάθε ιστορίας. Όταν αυτή επιτυγχάνεται τότε, όντως, το κείμενο δείχνει να εξακτινώνεται προς διάφορες κατευθύνσεις και προσφέρει πολλαπλές ερμηνείες. Όσο για τον άνθρωπο, αυτός παραμένει πάντα στο κενό. Πέφτει, σηκώνεται, ξαναπέφτει, ξανασηκώνεται. Το λες και ζωή αλλιώς.
Ιστορίες αφοπλιστικής ειλικρίνειας, με πολλή τρυφερότητα, ευαισθησία και φροντίδα, που αναδεικνύει έναν κόσμο απίστευτης γοητείας, είναι ιστορίες ξενοδοχείων, που έχει επισκεφτεί ο συγγραφέας. Ιστορίες μνήμης, που δείχνει πόσο συνδεδεμένες είναι οι ζωές μας με την ιστορία των ξενοδοχείων , ότι δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου, αλλά ταξιδεύουμε διαρκώς σε μια συνεχή αναζήτηση και σε διαρκείς συναντήσεις. Όταν το καθημερινό παρόν είναι ανιαρό και το μέλλον φαντάζει ακόμη μακρινό, το παρελθόν καταντά απολύτως ελκυστικό και εύκολα μετατρέπεται σε πόλο έλξης για κάθε ανήσυχο και φιλοπερίεργο πλάσμα .

Ένας στοχασμός στο παρελθόν και μια ματιά πάνω σε ιστορίες που διαδραματίζονται σε ξενοδοχεία της επαρχία και της περιφέρειας. Οι ιστορίες του συγγραφέα εκτός από ανατροπές κρύβουν και μπόλικο μαύρο χιούμορ, κοινωνική ευαισθησία, παρατηρητικότητα, ενσυναίσθηση και άλλες ιδιότητες καθαρού λογοτεχνικού ταλέντου.
Ο Μίλτος Πασχαλίδης δείχνει μια συνεχή διάθεση να υπονομεύει με χιούμορ, που σπάει κόκαλα, το κάθε λογής στερεότυπο και συντηρητικό. Αποφεύγει μια στερεοτυπική και διδακτική προσέγγιση του θέματος.
Λόγος λιτός, δωρικός και ποιητικός.
Ένα έργο τέχνης που μας καθήλωσε και μας γοήτευσε.
Ένα εκπληκτικό βιβλίο.

Ο Μίλτος Πασχαλίδης γεννήθηκε στις 31 Ιουλίου του 1969 στην Καλαμάτα Μεσσηνίας και μεγάλωσε στην Αθήνα. Διδάχθηκε κλασική κιθάρα στο Ελληνικό Ωδείο. Οι σπουδές στο μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης, στο Ηράκλειο, αποτέλεσαν σταθμό στη ζωή και μουσική του καριέρα, με τη συμμετοχή του, αρχικά, στους Χαϊνηδες για να ακολουθήσει η προσωπική του καλλιτεχνική πορεία. Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στη Λάρισα και ζει στην Αθήνα. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 συμμετέχει σε συναυλίες σε όλη την Ελλάδα. ‘Εχει συνεργαστεί με πληθώρα ερμηνευτών της ελληνικής μουσικής: Γιώργο Νταλάρα, Δημήτρη Μητροπάνο, Σωκράτη Μάλαμα, Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, Βασίλη Παπακωνσταντίνου, Χάρις Αλεξίου, Δήμητρα Γαλάνη, Γλυκερία, Γιώτα Νέγκα, Χρήστο Θηβαίο, Δημήτρη Μπάση, Νατάσσα Μποφίλιου, Μπάμπη Στόκα, Γιάννη Χαρούλη, Μιρέλα Πάχου. Επιπλέον έχει συνεργαστεί με ορισμένους από τους σημαντικότερους συνθέτες και στιχουργούς: Θάνο Μικρούτσικο, Μίκη Θεοδωράκη, Άλκη Αλκαίο, Μάνο Ελευθερίου, Μάριο Τόκα, Αντώνη Μιτζέλο, Οδυσσέας Ιωάννου. Ο πρώτος προσωπικός του δίσκος κυκλοφόρησε το 1995 (Παραμύθι με λυπημένο τέλος). Το 2020 κυκλοφόρησε ο δίσκος “Στη χώρα των αθώων”. Εκτός από τη σύνθεση τραγουδιών έχει ασχοληθεί με τη συγγραφή. Έχει γράψει τρία μυθιστορήματα : «Δύο νύχτες στο Σαράντι», «Επόπτης», « Αγύριστο κεφάλι. Ο Άλκης Αλκαίος που γνώρισα».

Εκδόσεις Αλεξάνδρεια 2023 σελ.202