Το 9ο Τακτικό Συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας στα Γιάννενα

Αλέξανδρος Καχριμάνης: το θέμα των επικαλύψεων και της πολυδιάσπασης των αρμοδιοτήτων πρέπει να ξεκαθαρίσει άμεσα

Στα Ιωάννινα διεξήχθη από την Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2023 και την Πέμπτη 23 Νοεμβρίου 2023 το 9ο Τακτικό Συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, υπό την προεδρία του Περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέξανδρου Καχριμάνη και με κεντρικό εισηγητή τον Πρόεδρο της ΕΝΠΕ, Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολο Τζιτζικώστα.
Το ετήσιο συνέδριο της ΕΝΠΕ έχει ως θέμα: “Περιφερειακή Διακυβέρνηση – Οι Περιφέρειες στη Νέα Εποχή”. Η πρώτη μέρα είναι αφιερωμένη στη Μεταρρύθμιση της Αυτοδιοίκησης και τον σύγχρονο ρόλο των Περιφερειών, ενώ η δεύτερη είναι αφιερωμένη στα σημαντικότερα χρηματοδοτικά εργαλεία για την Αυτοδιοίκηση, με έμφαση στο νέο ΕΣΠΑ, το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης και το Ταμείο Ανάκαμψης.

Στον χαιρετισμό – εισήγηση του Περιφερειάρχη Ηπείρου κ. Αλέξανδρου Καχριμάνη, κατά την έναρξη του Ετήσιου Συνεδρίου της ΕΝΠΕ αναφέρθηκαν τα εξής: «Εύχομαι το φετινό συνέδριο, να σηματοδοτήσει όντως την είσοδο των Περιφερειών στη «νέα Εποχή». Μετά τις αλλεπάλληλες κρίσεις πρέπει επιτέλους να μπούμε σε μια νέα παραγωγική περίοδο.
Το έχει ανάγκη η πατρίδα μας, το έχουν ανάγκη οι πολίτες μας. Η νέα περίοδος σημαδεύεται από τις τεράστιες επιπτώσεις που έχει επιφέρει η Κλιματική Αλλαγή, η οποία έχει επηρεάσει άλλες λίγο, άλλες πολύ όλες τις Περιφέρειες της χώρας.

Είναι μια πραγματικότητα την οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε από κοινού Κυβέρνηση και
Περιφέρειες, βάζοντας την στις άμεσες προτεραιότητες.
Κατά σύμπτωση και τα δύο Συνέδρια που προγραμματίστηκαν στα Γιάννενα, «έρχονται» μετά από δύο μεγάλες καταστροφές: Το 2018 είχαμε τις πυρκαγιές στο Μάτι. Φέτος τις καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία.
Αύριο κανένας δεν γνωρίζει τι μπορεί να μας ξημερώσει και ποιος θα καλείται να απολογείται καθώς κανένας δεν μπορεί να αισθάνεται ασφαλής.
Στη διάρκεια του Συνεδρίου μας θα γίνουν αναλυτικές τοποθετήσεις για όλα τα ζητήματα που άπτονται των θεμάτων που αφορούν τις σχέσεις Πολιτείας- Αυτοδιοίκησης.
Επιτρέψτε μου να κάνω ορισμένες επισημάνσεις, με βάση και τις εμπειρίες που έχουμε αποκομίσει από την αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων Υπάρχει το μείζον θέμα των επικαλύψεων και της πολυδιάσπασης των αρμοδιοτήτων που πρέπει να ξεκαθαρίσει άμεσα.
Στις Περιφέρειες από το 2018 ανατέθηκε η ευθύνη καθαρισμού των ποταμών κ.α. Όμως για να γίνουν οι εργασίες κατά περίπτωση εμπλέκονται και Δήμοι, Διευθύνσεις Υδάτων, Κτηματική Υπηρεσία, Δασαρχεία.

Η μεταφορά της αρμοδιότητας στις Περιφέρειες, έγινε όμως και χωρίς μεταφορά πόρων.
Το πρόβλημα των χρηματοδοτήσεων είναι βέβαια γενικότερο: Οι Κ.Α.Π. εξακολουθούν να υποχρηματοδοτούνται. Μειώθηκαν κατά 67% σε σχέση με το παρελθόν.
Η δέσμευση που είχε αναληφθεί για χρηματοδότηση μέσω του ΠΔΕ δεν τηρείται.
Αντίθετα, οι πόροι που μας διατίθενται δεν είναι ούτε οι μισοί σε σχέση με προηγούμενα χρόνια.
Πρέπει όμως να γίνει και ένας διαχωρισμός των χρηματοδοτήσεων που αφορούν αποκαταστάσεις ζημιών από το υπόλοιπο Π.Δ.Ε..
Η υποστελέχωση των Περιφερειών συνεχίζεται και υπάρχουν υπηρεσίες που λειτουργούν οριακά.
Μια μικρή ανάσα παίρνουμε από το πρόγραμμα του ΟΑΕΔ 55-67 χρόνων, το οποίο πρέπει να διευρυνθεί και να καλύπτει και άλλες ειδικότητες.
Υπερθεματίζουμε όλοι για την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ Πολιτείας- Περιφερειών- Δήμων.
Όμως πολλές φορές δεν βρίσκουμε την ανταπόκριση που θέλουμε από τα Υπουργεία.
Θα αναφέρω ορισμένα χαρακτηριστικά ζητήματα:
Μας ανατέθηκε η ευθύνη για την επίβλεψη των ΤΟΕΒ.
Δεν έχει υπάρξει καμία μέχρι τώρα χρηματοδότηση για τις ανάγκες που υπάρχουν και σε αυτό τον τομέα.
Επί πέντε χρόνια προσπαθούμε να πείσουμε τους αρμόδιους υπουργούς, ώστε να λύσουν το «γόρδιο δεσμό» με τις παλιές οφειλές τους προς τη ΔΕΗ. Καμία πρόοδος δεν έχει συντελεστεί.
Άλλο παράδειγμα: Στις Περιφέρειες είχε εκχωρηθεί η διαχείριση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης έργων μέχρι ενός ποσού. Σταδιακά πλέον όλες οι αιτήσεις προωθούνται από το Υπουργείο!
Μιλώντας και ως υπεύθυνος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος για τα αγροτικά ζητήματα, θέλω να επισημάνω για μια ακόμη φορά ότι παραμένουν άλυτα πολλά προβλήματα και παθογένειες.
Επιγραμματικά να αναφέρω την καθυστέρηση της απόλυτης εφαρμογής του νόμου, για τους δασικούς χάρτες, την ανάγκη επιτάχυνσης των διαδικασιών για τις βοσκήσιμες γαίες, την περαιτέρω ενίσχυση των μέτρων για αποτροπή των «ελληνοποιήσεων» αγροτικών προϊόντων, όπως τα κτηνοτροφικά, το μέλι κ.α.
Η νέα αυτοδιοικητική περίοδος που αρχίζει σε σαράντα ημέρες, πρέπει να συνοδεύεται και με βαθιές και ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις από την Πολιτεία.
Υπάρχουν οι προκλήσεις και οι δυνατότητες που δίνονται μέσω του νέου ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά δεν αρκούν μόνο αυτά για να βελτιωθεί η καθημερινότητα των πολιτών.
Όλοι μας επιθυμούμε να έχουμε την καλύτερη δυνατή συνεργασία. Μόνο που αλλιώς την εννοούμε εμείς και διαφορετικά την εκλαμβάνουν φορείς της Πολιτείας.
Εντάξαμε έργα στο Ταμείο Ανάκαμψης και πληροφορηθήκαμε ότι γίνονταν παρασκηνιακές κινήσεις για απένταξη ορισμένων .από αυτά, χωρίς συνεργασία, αλλά και χωρίς καν ενημέρωσή μας!
Λέμε ναι στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, δεν μπορεί όμως η ΡΑΕ και οι εταιρείες να αγνοούν τις τοπικές κοινωνίες, τις Περιφέρειες και να επιδιώκουν να μετατρέψουν όλη την ύπαιθρο σε πάρκα είτε φωτοβολταϊκά, είτε αιολικά.
Κ. Υπουργέ,
Σήμερα οι Περιφέρειες καλούνται να αντιμετωπίσουν συχνά και προβλήματα που δεν περιλαμβάνονται στις αρμοδιότητές τους.
Η Περιφέρεια Ηπείρου π.χ. έχει αναλάβει μέσω προγραμματικών συμβάσεων την υλοποίηση αρκετών έργων που εμπλέκονται Δήμοι, όπως είναι ο εκσυγχρονισμός των αλιευτικών καταφυγίων, αλλά και άλλα πολλά.
Ήρθε η ώρα να εξεταστεί σε βάθος μια ανακατανομή αρμοδιοτήτων, όπως και η κατάργηση υπηρεσιών «σφραγίδων» που υπάγονται σε διαφορετικούς φορείς (κυρίως του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης).
Το προσωπικό τους μένει αναξιοποίητο, η γραφειοκρατία αυξάνεται και οι πολίτες δυσκολεύονται στην καθημερινότητά τους.
Όλες αυτές οι υπηρεσίες πρέπει να έχουν κοινή αναφορά και για αυτό πρέπει να ενσωματωθούν στις Περιφέρειες.
Κ. Υπουργέ,
Θέλω να ολοκληρώσω με μια επισήμανση – παράκληση:
Η Ήπειρος είναι μια από τις Περιφέρειες της χώρας που ο πληθυσμός της φθίνει και η ύπαιθρος ερημώνει. Καλές και άγιες είναι οι μεταρρυθμίσεις και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, που πραγματικά διευκολύνει πάρα πολύ τους πολίτες των απομακρυσμένων χωριών.
Όμως όπου είναι δυνατόν χρειάζεται και ανάληψη πρόσθετων πρωτοβουλιών, που να ξεπερνούν τη γραφειοκρατία και τα προσκόμματα που προβάλλονται από διάφορες πλευρές.
Μία τέτοια περίπτωση είναι η μερική επαναλειτουργία των τελωνείων Δρυμάδων και Αμπελώνα, ώστε να εξυπηρετούνται οι κάτοικοι των παραμεθόριων χωριών της Ελλάδος και της Αλβανίας και να μην είμαστε εμείς η αιτία ολοκληρωτικής ερήμωσής τους.
Ζητάμε τη στήριξη όλων , ώστε να λυθεί και αυτό το θέμα.