Διυπουργικό νομοσχέδιο για την κυβερνησιμότητα σε δήμους και Περιφέρειες

Άσυλο τέλος-υπέρ ΝΔ και Ελληνική Λύση
Ασυμβίβαστο Θάνου-υπέρ ΝΔ και ΚΙΝΑΛ

Τον πρώτο κύκλο των νομοθετικών παρεμβάσεων έκλεισε η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με την ψήφιση από την Βουλή του διυπουργικού νομοσχεδίου.
Κατά πλειοψηφία πέρασε το βράδυ της Πέμπτης από τη Βουλή το διυπουργικό νομοσχέδιο, για την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, την κυβερνησιμότητα δήμων και περιφερειών, αλλά και την Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Η αρχή είχε γίνει με το φορολογικό νομοσχέδιο- που περιελάμβανε τη ρύθμιση για τις 120 δόσεις και τη μείωση του ΕΝΦΙΑ- στις 30 Ιουλίου. Το εν λόγω νομοσχέδιο είχε εγκριθεί με ευρεία πλειοψηφία, καθώς το είχαν ψηφίσει πέρα από τους βουλευτές της ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΙΝΑΛ και η Ελληνική Λύση.

Την Πέμπτη, κατά τη συζήτηση για το τρίτο νομοσχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη, το λεγόμενο διυπουργικό, επικράτησε ένταση, η οποία προκλήθηκε μετά την κατάθεση δύο τροπολογιών από τον υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης διαμαρτυρήθηκαν έντονα ότι οι τροπολογίες ήρθαν την τελευταία στιγμή και αποχώρησαν. Αργότερα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης επέστρεψαν στην αίθουσα της ολομέλειας, για την ψηφοφορία, πλην του ΣΥΡΙΖΑ.

Κατάργηση του ασύλου
Υπέρ της αρχής του νομοσχεδίου τάχθηκαν μόνο οι βουλευτές της ΝΔ, όπως και υπέρ των άρθρων 1, 2, 3 που αφορούν την κυβερνησιμότητα σε δήμους και Περιφέρειες.
Το ένα από τα άρθρα που προκάλεσε έντονες συζητήσεις και συγκρούσεις στη Βουλή, κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου, αφορούσε την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε ζητήσει ονομαστική ψηφοφορία για αυτό το άρθρο- όπως και για άλλα δύο- αλλά οι βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν συμμετείχαν στη διαδικασία. Τελικά, η ονομαστική ψηφοφορία για το άρθρο 64 του νομοσχεδίου, για την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, έγινε, αλλά στη βάση του σχετικού αιτήματος που είχε υποβάλει και το ΚΚΕ.

Το άρθρο υπερψήφισαν η ΝΔ και η Ελληνική Λύση, ενώ το ΚΙΝΑΛ δήλωσε «παρών» και το ΚΚΕ καταψήφισε την κατάργηση του Πανεπιστημιακού ασύλου. Το ΜέΡΑ25 απουσίαζε, όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ. Ειδικότερα, σε σύνολο 198 παρόντων βουλευτών το άρθρο έλαβε 162 ψήφους υπέρ, 15 ψήφους κατά και 21 «παρών».

Ασυμβίβαστο για την Θάνου
Το άλλο επίμαχο άρθρο του νομοσχεδίου ήταν το 101. Αυτό ορίζει αναδρομικά ασυμβίβαστο για την πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, Βασιλική Θάνου, λόγω της προηγούμενης θητείας της στο γραφείο του πρωθυπουργού. Κάτι που οδηγεί σε απομάκρυνσή της, αν και η ίδια επέμεινε ότι δεν θα παραιτηθεί. Υπέρ αυτού του άρθρου ψήφισαν η ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ. Το συγκεκριμένο άρθρο του νομοσχεδίου καταψήφισαν το ΚΚΕ και η Ελληνική Λύση.

Κυβερνησιμότητα στους ΟΤΑ
Υπέρ της αρχής του νομοσχεδίου τάχθηκαν μόνο οι βουλευτές της ΝΔ, όπως και υπέρ των άρθρων 1,2,3 που αφορούν τον πυρήνα των ρυθμίσεων για την κυβερνησιμότητα σε δήμους και Περιφέρειες.
Η ψηφοφορία του πολυνομοσχεδίου με τις αλλαγές στον Κλεισθένη για την “κυβερνησιμότητα” των Δήμων και των Περιφερειών και πως ψήφισαν τα πολιτικά κόμματα για κάθε ένα από τα αυτοδιοικητικά άρθρα, έχει ως εξής:

-Επί της Αρχής
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Όχι
ΚΚΕ: Όχι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 1: Σύμπραξη Παρατάξεων
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Όχι
ΚΚΕ: Όχι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 2: Συγκρότηση–Εκλογή Οικονομικής Επιτροπής και Επιτροπής Ποιότητας Ζωής
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Όχι
ΚΚΕ: Όχι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 3: Αρμοδιότητες Οικονομικής Επιτροπής 
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Όχι
ΚΚΕ: Όχι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 4: Εκλογή νέου Δημάρχου ή Περιφερειάρχη
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Ναι
ΚΚΕ: Όχι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 5: Χωρικοί Αντιπεριφερειάρχες / Θητεία Αντιδημάρχων και Αντιπεριφερειαρχών / Εκλογικό “πάγωμα” και για τα Περιφερειακά Συμβούλια / Κατάργηση έμμεσης εκλογής Προέδρου Κοινοτήτων κάτω των 300 κατοίκων / Κατάργηση αποφασιστικής αρμοδιότητας Κοινοτήτων / Αντιμισθίες Αιρετών Περιφερειών / Εκλογή Προεδρείου Δημοτικού–Περιφερειακού Συμβουλίου κλπ
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Παρών
ΚΚΕ: Όχι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 6: Συγκρότηση Δ.Σ. Νομικών Προσώπων ΟΤΑ 
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Παρών
ΚΚΕ: Όχι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 7: Συμπαραστάτης του Δημότη / Περιφερειακός Συμπαραστάτης του πολίτη και της επιχείρησης
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Ναι
ΚΚΕ: Όχι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 8: Συζήτηση και ψήφιση Τεχνικού Προγράμματος + Άρθρο 9: Επιχειρησιακού Προγράμματος + Άρθρο 10: Προγράμματος διαχείρισης και αξιοποίησης της περιουσίας +

-Άρθρο 11: Ορισμού φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών + Άρθρο 12: Προϋπολογισμού
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Όχι
ΚΚΕ: Όχι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 13: Παράταση πιστοποιητικού πυρασφάλειας για παιδικούς κλπ
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Ναι
ΚΚΕ: Παρών
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 14: Χρόνος προσόντων διορισμού Προκήρυξης 3Κ
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Ναι
ΚΚΕ: Ναι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 15: Ρύθμιση θεμάτων Γενικών Γραμματέων Δήμων , Εκτελεστικών Γραμματέων Περιφερειών, Συνεργατών Δημάρχων και Περιφερειαρχών
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Παρών
ΚΚΕ: Όχι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 16: Προσθήκη ΑΜΚΑ στα στοιχεία Δημοτολογίου
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Ναι
ΚΚΕ: Παρών
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 17: Διεξαγωγή συνεντεύξεων επιλογής Τμηματαρχών ΟΤΑ Β’ βαθμού
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Παρών
ΚΚΕ: Όχι
Ελληνική Λύση: Όχι

-Άρθρο 18: Εφαρμοστικές διατάξεις για τους 12 νέους Δήμους
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Ναι
ΚΚΕ: Παρών
Ελληνική Λύση: Όχι

-Τροπολογία που καταργεί τη ρύθμιση του Κλεισθένη για δυνατότητα ένταξης των Συμβούλων που ανεξαρτητοποιούνται σε άλλη Παράταξη / ρυθμίζει τα έξοδα κηδείας Προέδρων Κοινοτήτων / τους χώρους ορκωμοσίας των νέων Αιρετών / την τηλεδιάσκεψη για τις συνεδριάσεις στους νησιωτικούς Δήμους / τα έσοδα για τη μισθοδοσία των εργαζομένων στους παιδικούς κλπ
ΝΔ: Ναι
ΚΙΝΑΛ: Όχι
ΚΚΕ: Παρών
Ελληνική Λύση: Παρών

Προβληματισμοί για την Συνταγματικότητα
Και ενώ κατατέθηκε (και ψηφίστηκε) στη βουλή το νομοσχέδιο «Ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών, διατάξεις για την ψηφιακή διακυβέρνηση και άλλα επείγοντα ζητήματα” τους προβληματισμούς της διατύπωσε η Επιστημονική Υπηρεσία της βουλής ως προς συνταγματικότητα των διατάξεων για την κυβερνησιμότητα. Συγκεκριμένα η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής στη έκθεσή της επί του άρθρου 1 που αφορά τις συμπράξεις παρατηρεί ότι «Από τη διατύπωση του πρώτου εδαφίου της προτεινόμενης ως νέας παραγράφου 7, προκύπτει ότι, με τη διάταξη αυτή, εισάγεται περιορισμός στη δυνατότητα σύμπραξης μεταξύ παρατάξεων, η οποία επιτρέπεται μόνο εφόσον μία από τις συμπράττουσες παρατάξεις είναι εκείνη, με την οποία έχει εκλεγεί ο δήμαρχος.

Ωστόσο, κατά τον χρόνο εφαρμογής των εν προκειμένω υπό αντικατάσταση διατάξεων, προβλεπόταν, κατά τα ανωτέρω, άνευ περιορισμού η δυνατότητα μετεκλογικής σύμπραξης μεταξύ παρατάξεων, στην οποία οι εκλογείς κατά τεκμήριο προσέβλεψαν.
Τούτων δοθέντων, ο προτεινόμενος περιορισμός στη σύμπραξη μεταξύ παρατάξεων τίθεται μεν προ της αναλήψεως καθηκόντων των νέων δημοτικών αρχών, πλην σε χρόνο μεταγενέστερο αυτού κατά τον οποίο εκδηλώθηκε η λαϊκή βούληση υπό το προαναφερθέν νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο και τροποποιεί, και κατά τούτο δημιουργεί προβληματισμό εάν συνάδει προς την αρχή της ευρύτερης δυνατής λαϊκής εκπροσώπησης».

Ορκωμοσία νέων Αιρετών: Που μπορεί να πραγματοποιηθεί
Ειδική ρύθμιση για τους χώρους όπου μπορεί πραγματοποιηθεί η ορκωμοσία των Αιρετών του Α’ και Β’ βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ψηφίστηκε χθες, ως τμήμα Τροπολογίας του Υπουργείου Εσωτερικών.
Σύμφωνα με την παρ.1 του αρ.52 του ν.3852/2010, όπως τροποποιήθηκε από το αρ.40 του Κλεισθένη, «ο Δήμαρχος, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι, οι Σύμβουλοι Κοινότητας και οι Πρόεδροι των Κοινοτήτων πριν από την ημέρα εγκατάστασης και ανάληψης των καθηκόντων τους δίνουν τον ακόλουθο όρκο: “Ορκίζομαι να είμαι πιστός στην πατρίδα, να υπακούω στο Σύνταγμα και στους νόμους και να εκπληρώνω τίμια και ευσυνείδητα τα καθήκοντα μου”».

Μέχρι χθες, η παρ.2 του ίδιου άρθρου αρ.2 του ν.3852/2010 όριζε πως η ορκωμοσία γίνεται στο κατάστημα του Δήμου σε δημόσια συνεδρίαση, της οποίας ο ακριβής χρόνος (ημερομηνία και ώρα) ορίζεται από τον εκλεγέντα Δήμαρχο.
Με τη χθεσινή Τροπολογία συμπληρώθηκε η ανωτέρω διάταξη, ώστε η ορκωμοσία να μπορεί επιπροσθέτως να γίνει « ή σε άλλο δημόσιο κτίριο ή σε κατάλληλο δημόσιο χώρο εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου ».
Σύμφωνα με την Αιτιολογική Έκθεση, με σκοπό να δοθεί πανηγυρικός τόνος στην ορκωμοσία, κρίνεται σκόπιμο να επιλέγεται κάθε φορά ο κατάλληλος εκείνος δημόσιος χώρος, ώστε να μπορούν -κατά το δυνατόν- περισσότεροι πολίτες να παρακολουθήσουν την εν λόγω διαδικασία.

Να σημειωθεί πως αντίστοιχη ρύθμιση ψηφίστηκε και για την ορκωμοσία του Περιφερειάρχη και των Περιφερειακών Συμβούλων.
Συγκεκριμένα, τροποποιήθηκε η παρ.2 του αρ.154 του ν.3852/2010 και πλέον ορίζει πως η ορκωμοσία γίνεται στο κατάστημα της Περιφέρειας ή σε άλλο δημόσιο κτίριο ή σε κατάλληλο δημόσιο χώρο εντός των διοικητικών ορίων της έδρας της Περιφέρειας, σε δημόσια συνεδρίαση, της οποίας ο ακριβής χρόνος (ημερομηνία και ώρα) ορίζεται από τον εκλεγέντα Περιφερειάρχη.