Η επανάσταση του αυτονόητου
Του Βαγγέλη Χαρμπή*
Αναντίρρητα, βαίνουμε προς την έξοδο από την πανδημία και την επανάκτηση της καθημερινότητάς μας. Είναι ένας νικηφόρος πόλεμος που απαιτεί καθημερινές μικρές και μεγάλες νίκες σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας και της Πολιτείας.
Ο σχεδιασμός, η οργάνωση, η πειθαρχία και η αποτελεσματικότητα αυτού του αγώνα εξέπληξε τη διεθνή κοινότητα και η Ελλάδα από μαύρο πρόβατο, κατέστη σημείο αναφοράς.
Είναι σε όλους γνωστό ότι υπήρχαν και υφίστανται σοβαρά προβλήματα και ελλείψεις στο εθνικό σύστημα υγείας. Δεν αντιμετωπίστηκαν από τη μία στιγμή στην άλλη με μαγικό τρόπο. Καλύφθηκαν χάρη στην ευσυνειδησία, την υπερπροσπάθεια και- όποτε χρειάστηκε- την αυτοθυσία των λειτουργών της υγείας.
Από την πρώτη στιγμή καθώς οι εικόνες από την Κίνα και την Ιταλία έκαιγαν τα μάτια μας, η Πολιτεία, το Κράτος, η Κυβέρνηση ακολούθησαν την κοινή λογική. Ήταν «η επανάσταση του αυτονόητου» για ένα πολιτικό σύστημα που συνήθως, δολιχοδρομεί και στο τέλος θρηνεί επί ερειπίων.
Αυτή τη φορά ήταν αλλιώς. Και ακριβώς επειδή ήταν αλλιώς, οι ομάδες δημόσιας υγείας, οι επιστημονικοί σύλλογοι, οι υγειονομικού του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, ενέπνεαν σιγουριά και σεβασμό. Αυτός, νομίζω, ήταν τελικά ο λόγος της αυτοπειθαρχίας και της αυτοσυγκράτησης των «απείθαρχων» Ελλήνων. Κάθε λαός και ιδιαίτερα ο Ελληνικός με το βαθύ συναισθηματισμό και την υψηλή περηφάνια του, δε θέλει λόγια. Εμπνέεται από πράξεις και παραδείγματα…
Ο σχεδιασμός, η οργάνωση και ο χρόνος επιβολής των έκτακτων μέτρων, αποτελεί ακόμη μια απόδειξη της επιστημοσύνης των Ελλήνων. Απόλυτος συγχρονισμός, πρωτοφανής συντονισμός. Αυτές τις μέρες, αυτές τι στιγμές γράφουμε ιστορία. Πόσα χρόνια, πόσος καιρός χρειάστηκε ώστε οι Έλληνες να ξαναβρεθούμε στις κορυφές της επιστήμης και να αποτελέσουμε με τις επιδόσεις μας, φάρο ελπίδας για χώρες και λαούς που ακόμα λογαριάζουν τους νεκρούς τους…
Η πανδημία φαίνεται ότι ξεθυμαίνει. Όπως οι στατιστικές τεκμαίρουν και εφόσον δεν υπάρξει κάποια δραματική ανατροπή, θα επιστρέψουμε στην καθημερινότητά μας.
Αλλά όταν επιστρέψουμε, πρέπει με τη σοφία του παθήματος, να αφήσουμε πίσω μας επιζήμιες συνήθειες, παρωχημένες νοοτροπίες, εμπαθείς συμπεριφορές…
Αυτό είναι το μάθημα της καραντίνας. «Αποστάσεις και καθαρά χέρια» σε όλα τα επίπεδα ώστε μαζί με την πανδημία του covid 19 να αφήσουμε πίσω μας όλες τις παθογένειες που ταλάνιζαν τη ζωή μας ως άτομα και ως κοινωνία.
Και ταυτόχρονα, να απαιτήσουμε από την Πολιτεία και όλους τους πολιτικούς οργανισμούς της χώρας, σεβασμό του κοινωνικού κεκτημένου αυτής της περιόδου.
Να αναδιοργανώσουμε το δημόσιο τομέα, να ενσωματώσουμε τις ψηφιακές τεχνολογίες, να στηρίξουμε τον τομέα της υγείας και να αναγνωρίσουμε και να υπερασπιστούμε την αφειδώλευτη προσφορά των επιστημόνων μας. Και να φροντίσουμε τον τομέα της υγείας ώστε εφεξής το αποτέλεσμα να μη βασίζεται σε ηρωισμούς και αυτοθυσίες. Υπάρχουν τρεις πυλώνες για την προάσπιση της δημόσιας υγεία: πρόληψη –διάγνωση- θεραπεία.
Από το δικό μας σύστημα απουσιάζει η πρόληψη. Το πρώτο, σημαντικότερο και φθηνότερο κομμάτι.
Οι διακεκριμένοι επιστήμονές μας στην Ελλάδα και στον κόσμο, είναι πρόθυμοι να συνεργαστούν και να συμβάλλουν στη θωράκιση της δημόσιας υγείας. Και εμείς εδώ στις τοπικές κοινωνίες ως γιατροί της «άμεσης δράσης» αποδείξαμε ότι και ικανοί είμαστε και θέλουμε και μπορούμε να βάλουμε πλάτη σε κάθε προσπάθεια που ξεπερνά μίζερη αντίληψη της αδράνειας.
Ως γιατροί, ως πολίτες, ως άνθρωποι δεν θέλουμε να επιστρέψουμε σε αυτή την κανονικότητα. Είναι αρκετοί που υποστηρίζουν ότι μέχρι τώρα δεν ζούσαμε σε μια κανονική χώρα. Τώρα είναι η ιστορική στιγμή να οριοθετήσουμε τη νέα κανονικότητά μας. «Αποστάσεις και καθαρά χέρια» από τον covid 19 και όλες τις άλλες παθογένειές μας.
Και επειδή ξεκίνησε ήδη η συζήτηση για τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων, πρέπει να θυμόμαστε ότι ο κοροναϊός είναι ακόμη εδώ και συνεπώς ακόμη απαιτείται αυξημένη προσοχή. Δε χρειάζεται στη βιασύνη μας να ανοίξουμε τα καταστήματα μας, να κλείσουμε τα σπίτια μας. Ούτε και να βρεθούμε στη μαύρη λίστα της πανδημίας ως το τελευταίο θύμα.
Χρόνια πολλά και καλή δύναμη.
* Ο Βαγγέλης Χαρμπής είναι ΩΡΛ, Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Άρτας.