Νίκος Ζήκος

Μοιράζουν αυθαίρετα δημόσιο χρήμα

Μια ανακοίνωση της παράταξης «Αριστερή Παρέμβαση στην Ήπειρο» ήταν αρκετή για να ταράξει τα νερά της Περιφερειακής Αρχής. Σε επίσημη ανακοίνωσή της η παράταξη του κ. Νίκου Ζήκου, κατήγγειλε ότι «η παράταξη του κ. Καχριμάνη συνεχίζει να μοιράζει σε «ημέτερους» διάφορα έργα και κατασκευές».

Το δριμύ κατηγορώ της «Αριστερής Παρέμβασης» αφορά στις δεκάδες αποφάσεις που έχει λάβει και πρόκειται να λάβει η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Ηπείρου και καταγγέλλει ότι «ετοιμάζεται ήδη να μοιράσει έργα δυο εκατομμυρίων ευρώ με την γνωστή μέθοδο του κατεπείγοντος σε «ημέτερους» κατασκευαστές κατανέμοντας κονδύλια του δημόσιου χρήματος σε «οικονομικούς φορείς» του στενού «περιβάλλοντος» της». «Περιφρόνηση των πάντων ή μετεκλογικά γραμμάτια;» ήταν ο τίτλος της ανακοίνωσης της «Αριστερής Παρέμβασης» που «καλεί την Περιφέρεια να σταματήσει την μέθοδο των αυθαιρεσιών και να δώσει την δυνατότητα σε όποιον οικονομικό φορέα επιθυμεί, να μπορεί να συμμετάσχει στην διαδικασία προσφορών για την εκτέλεση των έργων». Με αφορμή τις καταγγελίες αυτές ήρθαμε σε επαφή με τον κύριο Νίκο Ζήκο, επικεφαλής της «Αριστερής Παρέμβασης στην Ήπειρο» προκειμένου να αναλύσουμε την ανακοίνωση και δούμε από πού πηγάζουν αυτές οι βαριές καταγγελίες. Ο λόγος του ήταν καταγγελτικός για ακόμα μια φορά.

Ανέλυσε τον τρόπο με το οποίο γίνονται οι απευθείας αναθέσεις αλλά και πως μοιράζονται μεγάλα έργα και κατασκευές στους εργολάβους. Ο κ. Ζήκος αναλύει τον τρόπο που γίνεται η διασπάθιση του δημοσίου χρήματος, τα εκατομμύρια που «παίζονται» και το «κόλπο» με τις εκπτώσεις. Τέλος, ο κ. Ζήκος μιλάει για τις παρατάξεις που επιλέγουν να κρατήσουν χαμηλό προφίλ και να μην αντιδράσουν, αλλά και για τη στάση των τοπικών Μέσων Ενημέρωσης που σιωπούν. Τη συνέντευξη παραχώρησε στον «Τύπο της Ηπείρου» και στο Χρήστο Σιάμο.

ΕΡΩΤ.: Η «Αριστερή Παρέμβαση στην Ήπειρο» κατήγγειλε την παράταξη Καχριμάνη ότι μοιράζει σε «ημέτερους» διάφορα έργα και κατασκευές. Που στηρίζονται αυτές οι καταγγελίες;
ΑΠΑΝΤ.: Υπάρχει μια εμπειρία από το διάστημα δυο χρόνων πριν τις εκλογές από την στιγμή που η παράταξή μας τυχαία βρέθηκε να έχει εκπρόσωπο στην ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Τότε διαπιστώσαμε ότι με την μέθοδο του κατεπείγοντος έργα προϋπολογισμού εκατομμυρίων ευρώ δίνονταν με μικρές εκπτώσεις σε κατασκευαστές της αρεσκείας της περιφερειακής αρχής. Αντιδράσαμε τότε για πρώτη φορά με σχετική ανακοίνωση στα τοπικά ΜΜΕ και καλούσαμε την περιφερειακή αρχή, ακόμη και στα έργα που κρίνει ως κατεπείγοντα, να δίνει την δυνατότητα να συμμετέχει και να δίνει προσφορά όποιος κατασκευαστής επιθυμεί και όχι επιλεκτικά όποιον επιθυμεί η πλειοψηφία της περιφερειακής αρχής.

Πράγματι μετά την αντίδραση μας αυτή, η Περιφέρεια προσωρινά άλλαξε τακτική και στα έργα που θεωρούσε κατεπείγοντα καλούσε όλους τους κατασκευαστές στην περιοχή μας. Το αποτέλεσμα ήταν από μόνο του ολοφάνερο και ενδεικτικό για ποιο πράγμα γίνεται αυτή η μεθόδευση από την περιφερειακή αρχή.
Ενώ πριν, οι εκπτώσεις στα έργα άρχιζαν από 3% και έφταναν στην καλύτερη περίπτωση το 20%, όταν καλεστήκαν και συμμετείχαν όλοι οι κατασκευαστές οι εκπτώσεις στα έργα ήταν από 45% μέχρι 55%. Έγινε πλέον ολοφάνερο ότι η περιφερειακή αρχή με την μέθοδο του αποκλεισμού από την κατασκευή των έργων του συνόλου των κατασκευαστών, χάριζε στην ουσία στους κατασκευαστές που η ίδια επέλεγε, ένα ποσοστό κέρδους 20-30% επί του προϋπολογισμού.

Για ένα μικρό διάστημα φάνηκε να συμμορφώνεται η περιφερειακή αρχή και να κυλά ομαλά η διαδικασία κατασκευής των έργων που κρίνονταν κατεπείγοντα, με την συμμετοχή όλων των κατασκευαστών. Μια διαδικασία αυτονόητη όχι μόνο για εμάς, αλλά νομίζουμε για κάθε σκεπτόμενο πολίτη. Γρήγορα όμως μετά το καταλάγιασμα του θορύβου από την αντίδραση μας, η περιφερειακή αρχή άρχισε πάλι την παλιά της γνώριμη τακτική καλώντας στα έργα που χαρακτήριζε κατεπείγοντα, κατασκευαστές της αρεσκείας της. Το αποτέλεσμα από όλη αυτή την περίοδο δυο χρόνων περίπου πριν τις εκλογές συνοψίζεται στο εξής: Χαρακτηρίστηκαν κατεπείγοντα έργα συνολικού προϋπολογισμού περίπου 20 εκατομμυρίων ευρώ.

Από αυτά τα 16 εκατομμύρια ευρώ δόθηκαν σε κατασκευαστές της επιλογής της περιφερειακής αρχής και οι εκπτώσεις σε αυτά ήταν μικρότερες από 20%. Τα υπόλοιπα 4 περίπου εκατομμύρια όπου κλήθηκαν όλοι οι κατασκευαστές να συμμετέχουν – όπως είναι το δημοκρατικό και το νόμιμο – οι εκπτώσεις ήταν πάνω από 45%. Με απλά μαθηματικά προκύπτει ένα υπερκέρδος της τάξης των 6 εκατομμυρίων ευρώ τουλάχιστον που χαρίστηκε στους κατασκευαστές που ήταν της επιλογής της περιφερειακής αρχής
Σημειωτέο ότι δεν υπολογίζουμε στα παραπάνω τα έργα που δόθηκαν με την μέθοδο του κατεπείγοντος, δηλαδή έργα που δόθηκαν με την μέθοδο αυτή το προηγούμενο διάστημα των δυο χρόνων που η παράταξη μας δεν συμμετείχε στην ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Ακόμη πρέπει να συμπληρώσουμε στα παραπάνω τις ΑΝΑΘΕΣΕΙΣ με προϋπολογισμό 24.500 ευρώ περίπου η κάθε μια που προεκλογικά είχαν την τιμητική τους στην ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Τον τελευταίο χρόνο πριν τις εκλογές σε κάθε οικονομική επιτροπή υπήρχαν δεκάδες τέτοιες αναθέσεις των 24.500 ευρώ και πάντα σε πρόσωπα επιλογής της περιφερειακής αρχής

Η τακτική αυτή με την μέθοδο του κατεπείγοντος και τις αναθέσεις των 24.500 ευρώ συνεχίστηκε και μετά τις εκλογές. Στην τελευταία συνεδρίαση της οικονομικής επιτροπής χαρακτηρίστηκαν κατεπείγοντα έργα προϋπολογισμού 1.600.000 ευρώ και ετοιμάζονται να δοθούν σε κατασκευαστές της αρεσκείας της περιφερειακής αρχής. Τα παραπάνω παρότι έχουν την μορφή καταγγελίας, στην ουσία δεν είναι τίποτε άλλο παρά απλή παράθεση γεγονότων και καταστάσεων που ο καθένας εύκολα μπορεί να διαπιστώσει από τις συνεδριάσεις της ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ.
Δυστυχώς το αυτονόητο δικαίωμα κάθε οικονομικού φορέα να έχει ίσα δικαιώματα και να συμμετέχει με ίσους όρους στην κατασκευή των δημοσίων έργων δεν υπάρχει. Με βάση τα παραπάνω φαίνεται καθαρά ότι η καταγγελία που κάνουμε στηρίζεται στα γεγονότα των τελευταίων δυο ετών τουλάχιστον και δεν είναι τίποτε άλλο παρά η διεκδίκηση του αυτονοήτου. Η εφαρμογή κανόνων ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ – ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑΣ – ΥΓΕΙΟΥΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ σε ότι αφορά τα χρήματα του ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ, στα χρήματα των φορολογούμενων πολιτών. Παράλληλα θέλουμε να καταλάβουν οι εργαζόμενοι την βαθειά υποκρισία στα λεγόμενα της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ όταν μιλά τάχα για δουλειές για όλους, για αξιοκρατία κλπ.

ΕΡΩΤ.: Γιατί οι άλλες παρατάξεις δεν προχώρησαν σε καταγγελίες;
ΑΠΑΝΤ.: Για τις παρατάξεις που πρόσκεινται στο ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ θεωρούμε λογικό που δεν αντιδρούν. Μάλιστα θεωρούμε υποκριτικό από την μεριά τους και την απλή αρνητική ψήφο που δίνουν μερικές φορές στην ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Και εξηγούμαστε για την άποψη μας αυτή. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρωτεργάτης για την ψήφιση του νέου νόμου 4412 που διέπει την κατασκευή ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ και περιέχει διατάξεις όπως το περιβόητο άρθρο 32, με το οποίο δίνεται η δυνατότητα σε ΔΗΜΑΡΧΟΥΣ και ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΕΣ με την επίκληση του κατεπείγοντος ή της ειδικής κατασκευής – βλέπε ΓΕΦΥΡΑ ΠΛΑΚΑΣ – να επιλέγονται ανάδοχοι της αρεσκείας τους σε έργα οποιουδήποτε ύψους προϋπολογισμού. Ταυτόχρονα με το παραπάνω, ο ΣΥΡΙΖΑ νομιμοποίησε πιο σταθερά το καθεστώς των απευθείας αναθέσεων έργων. Και όλα αυτά με την σημαία τάχα της εφαρμογής της διαφάνειας, της αξιοκρατίας κλπ.

Όπως σε όλα τα θέματα ο ΣΥΡΙΖΑ βάφτισε το κρέας ψάρι και όχι μόνο νομιμοποίησε την παλιά πρακτική της κλεπτοκρατίας αλλά την χειροτέρεψε. Την Νομοθεσία δε αυτή την ψήφισαν από κοινού ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ – Ν.Δ Στην πράξη καλύπτουν ο ένας τον άλλον περιμένοντας την σειρά τους για την εξουσία για να κάνουν τα ίδια ή και χειρότερα. Για μας δεν φτάνει μια απλή αρνητική ψήφος σε κάποια ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Για τόσο σοβαρά θέματα που άπτονται της διαχείρισης των χρημάτων του ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ απαιτούνται καθαρές και σαφείς θέσεις για τα ζητήματα του νομοθετικού πλαισίου . Η παράταξη που πρόσκειται στο ΚΚΕ είναι αλήθεια ότι καταψηφίζει τις πρακτικές αυτές στην ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ .
Για ποιο λόγο δεν είναι ιδιαίτερα θετική στην παραπέρα αποκάλυψη των θεμάτων αυτών, στην ενημέρωση των πολιτών για τα συμβαίνοντα και γιατί όχι και σε κοινή δράση και διαμαρτυρίες είναι καλύτερο να το εξηγήσουν οι ίδιοι.

ΕΡΩΤ.: Με ποια τακτική λειτουργεί η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας και πως καταφέρνει να μοιράζει τα έργα σε φορείς του στενού περιβάλλοντος της παράταξης Καχριμάνη χωρίς να ανοίγει ρουθούνι;
ΑΠΑΝΤ.: Η περιφερειακή αρχή έχει απόλυτη πλειοψηφία στην ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ και κατά συνέπεια αποφασίζει και διατάζει χωρίς να επιδιώκει καμία συναίνεση. Ταυτόχρονα αξιοποιεί το νομοθετικό πλαίσιο που ψήφισαν από κοινού ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ – Ν.Δ το οποίο δίνει την δυνατότητα σε τέτοιες πρακτικές και αυθαιρεσίες. Είναι βέβαια άξιο ερμηνείας το γεγονός της χλιαρής έως μηδενικής αντίδρασης από την μεριά φορέων, σχετικών με το θέμα αυτό όπως είναι το ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ και των συλλόγων των κατασκευαστών στην περιοχή μας. Αν και είναι απόλυτα ενημερωμένοι για τα θέματα αυτά, είναι για μας δύσκολα εξηγήσιμο το γεγονός της χλιαρής έως μηδενικής αντίδρασης από μεριάς τους. Ακόμη η στάση των τοπικών Μέσων Ενημέρωσης κατά την άποψη μας δρα προς την συγκάλυψη των πρακτικών αυτών παρά προς την αποκάλυψη τους. Σε καμία περίπτωση δεν ανέδειξαν τα θέματα αυτά ώστε να στριμώξουν την περιφερειακή αρχή, αλλά αντιθέτως τα προσπερνούν σαν εντελώς επουσιώδη. Μέσα σε αυτό το κλίμα, με την μόνη αντίδραση μιας μικρής παράταξης είναι φανερό πως αντλεί το απαιτούμενο θράσος η περιφερειακή αρχή για να συνεχίζει τις πρακτικές αυτές.

ΕΡΩΤ.: Γιατί η Περιφερειακή Αρχή δεν έχει αντιδράσει στις καταγγελίες αυτές;
ΑΠΑΝΤ.: Η περιφερειακή αρχή θεωρεί, όπως φαίνεται από τα γεγονότα, σωστή τη δράση της και γι’ αυτό συνεχίζει την πρακτική αυτή των απευθείας αναθέσεων και του κατεπείγοντος. Άρα δεν έχει κανένα λόγο να πει το παραμικρό. Ίσως μάλιστα να θεωρεί και την αντίδραση μας περιθωριακή καθόσον όπως είπαμε παραπάνω δεν αντιδρά και κανένας άλλος. Εμείς παρόλα αυτά με όσες δυνάμεις διαθέτουμε δεν θα σταματήσουμε να αποκαλύπτουμε τις πρακτικές αυτές και να επιδιώκουμε να εφαρμόζονται παντού οι κανόνες ΔΙΚΑΙΟΥ – ΙΣΩΝ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ – και σωστή διαχείριση του ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ.

ΕΡΩΤ.: Πώς γίνεται να μην έχει παρέμβει μέχρι τώρα ο εισαγγελέας;
ΑΠΑΝΤ.: Όπως εξηγήσαμε παραπάνω η διαδικασία που ακολουθεί η περιφερειακή αρχή είναι νομότυπη και μπορεί να καλυφθεί από την νομοθεσία. Στην κοινωνία που ζούμε σήμερα όλοι οι νόμοι έχουν μια πάνω και μια κάτω τελεία. Όταν πρόκειται για τα δικά τους παιδιά, τους ημέτερους, και τους ισχυρούς εφαρμόζεται ο νόμος με την πάνω τελεία. Όταν πρόκειται για τους απλούς εργαζόμενους εφαρμόζεται ο ίδιος νόμος με την κάτω τελεία. Με αυτόν τον τρόπο διαπράχτηκαν εγκλήματα σε βάρος των εργαζομένων, όπως η καταλήστευση των ασφαλιστικών ταμείων από τους τραπεζίτες, τα δανεικά και αγύριστα των κομμάτων, τα θαλασσοδάνεια των επιχειρηματιών που φυγαδευτήκαν στο εξωτερικό και οι εργαζόμενοι είναι απλήρωτοι – βλέπε SPIDER – το χάρισμα των προστίμων από το ΔΗΜΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ στις βιομηχανίες εμφιάλωσης νερών κλπ. Άλλωστε η πρακτική αυτή δεν συμβαίνει μόνο στην ΗΠΕΙΡΟ, αλλά παντού σε όλη την ΕΛΛΑΔΑ. Απλώς στην ΗΠΕΙΡΟ η περιφερειακή αρχή το παρατράβηξε έχοντας την σιωπηρή κάλυψη όλων των παραγόντων που αναφέραμε πιο πάνω. Για μας το θέμα δεν είναι αρμοδιότητα κανενός εισαγγελέα, αλλά των ίδιων των εργαζόμενων και των οργανώσεων τους. Έχουμε την πεποίθηση ότι όπως σε όλα τα ζητήματα, έτσι και σε αυτό, μια πίεση και αντίδραση από σωματεία, συλλόγους και φορείς μπορεί να λειτουργήσει θετικά και να περιορίσει τις πρακτικές αυτές.

ΕΡΩΤ.: Ποιους κατονομάζεται ως «στενό περιβάλλον» του κ. Καχριμάνη;
ΑΠΑΝΤ.: Εμείς δεν μπαίνουμε στη λογική της ονοματολογίας, ούτε και μας ενδιαφέρει. Άλλωστε ξέρουμε ότι αρκετοί από τους κατασκευαστές – εμπόρους που επιλέγονται από την περιφερειακή αρχή έχουν απόλυτη ανάγκη να εργαστούν και αυτό είναι που αξιοποιεί η περιφερειακή αρχή για να διαιωνίζει την πρακτική της. Σε καμία περίπτωση δεν θεωρούμε υπεύθυνους τους κατασκευαστές -εμπόρους που αναλαμβάνουν τα έργα αυτά. Για μας το θέμα είναι αφενός να καταδικαστεί η πρακτική της περιφερειακής αρχής και να αναγκαστεί να εφαρμόσει κανόνες ΔΙΚΑΙΟΥ και ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑΣ και αφετέρου να αναδειχτεί το στρεβλό νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την κατασκευή των ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ και επιτρέπει αυθαιρεσίες από την κάθε τοπική ή κεντρική εξουσία.

ΕΡΩΤ.: Με ποια κριτήρια κρίνεται ένα έργο ως κατεπείγον;
ΑΠΑΝΤ.: Αν μπούμε στο θέμα αυτό θα χάσουμε την ουσία και θα αποπροσανατολιστούμε. Διότι το θέμα που υπάρχει δεν είναι εάν ένα έργο είναι κατεπείγον ή όχι. Το θέμα είναι ότι αξιοποιείται εκ του πονηρού ο χαρακτηρισμός ενός έργου ως κατεπείγοντος ώστε μετά αξιοποιώντας την δυνατότητα που υπάρχει στην νομοθεσία – η άνω τελεία που είπαμε – να επιλέγονται κατασκευαστές της αρεσκείας της περιφερειακής αρχής. Δεν θα υπήρχε κανένα θέμα εάν παρά τον χαρακτηρισμό ενός έργου ως κατεπείγον δινόταν η δυνατότητα σε όλους τους κατασκευαστές να καταθέσουν προσφορά για την κατασκευή του.
Το θέμα λοιπόν που υπάρχει είναι ότι ο χαρακτηρισμός ως κατεπείγον λειτούργει ως πρόσχημα ώστε να μοιράζεται το ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΗΜΑ με αυθαίρετο και σπάταλο τρόπο.
Το θέμα είναι ότι το καθεστώς των απευθείας αναθέσεων έργων «ΖΕΙ και ΒΑΣΙΛΕΥΕΙ».
Για μας λοιπόν το ζήτημα είναι είτε ένα έργο είναι κατεπείγον είτε όχι, να διέπεται η διαδικασία κατασκευής του από κανόνες ΔΙΚΑΙΟΥ – ΙΣΩΝ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ – ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ και να σταματήσουν οι αυθαιρεσίες που οδηγούν σε σπατάλη ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ και «ετσιθελικούς» αποκλεισμούς.
Για μας το ζήτημα είναι να σταματήσει το γαϊτανάκι των αυθαιρεσιών με τις απευθείας αναθέσεις έργων που οδηγεί όχι μόνο στην σπατάλη ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ αλλά και τη συνέχιση μιας τακτικής ρουσφετιού και εξυπηρετήσεων.