Οι συγγραφείς αποκαλύπτουν… τα μυστικά τους στον Ε. Ιντζέμπελη

ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Οι αναγνώστες που τα πιάνουν στα χέρια τους
κι ο χρόνος που διαρκεί αυτή η ωραία σχέση
αναγνώστη και βιβλίου είναι ο τελικός κριτής

Η απάντησή μου σε μια ερώτηση «Γιατί γράφω» δεν είναι μονοσήμαντη όσον με αφορά. Ο λόγος είναι ότι από το 1989 που είχαν πρώτο-κυκλοφορήσει επτά βιβλία μου, για μικρά παιδιά, ακολούθησαν το 1993 δυο βιβλία μου με καθαρά μαθηματικό περιεχόμενο. Στη συνέχεια υπήρξαν και άλλα κείμενα σχετικά τόσο με το επάγγελμά μου (αυτό του μαθηματικού σε πολλές θέσεις ευθύνης) όσο και τις άλλες λογοτεχνικές και μη αναζητήσεις μου (όπως στην ποίηση, στη μετάφραση όπου έδωσα σε ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο την ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ του ΕΥΡΙΠΙΔΗ, κλπ).

Συνεπώς, κατά περιόδους και ανάλογα με τις επαγγελματικές και άλλες μου υποχρεώσεις γράφω για να ανταποκριθώ σε αυτές με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αλλά και για να εκφραστώ με μόνιμο τρόπο, καθότι λένε werba volant, scripta manent. Ίσως και για να εξυπηρετήσω και κάποιες ενδόμυχες, μα θεμιτές άλλες μου επιδιώξεις και στοχεύσεις. Αλλά όλα αυτά σε μια διαδρομή αρκετών χρόνων. Σε ανάλογη ερώτηση ο μεγάλος Μάνος Ελευθερίου απάντησε μεταξύ άλλων πως γράφει για να επιμηκύνει και τη διάρκεια της ζωής του. Ακόμη εγώ δεν βλέπω το γράψιμο ως μια τέτοια εκδοχή. Αλλά ας έλθω, όμως, στο τώρα, στο παρόν.

Το τελευταίο βιβλίο μου με τίτλο «ΑΜΗΧΑΝΟ» ΒΛΕΜΜΑ (2019) έρχεται ως συνέχεια των δύο άλλων με τίτλους ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΨΗΦΙΔΕΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ (2012) και ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (2014). Πρόκειται για ένα εξίσου ενδιαφέρον, πιστεύω, βιβλίο και αυτό. Την αξιολόγησή του, ωστόσο, σωστό είναι να την κάνουν οι αναγνώστες του και όχι εγώ που θα κινδύνευα να ήμουν ένας μη αντικειμενικός κριτής. Είναι γνωστός σε όλους μας ο μύθος με την κουκουβάγια και τα παιδιά της!

Ο κάθε συγγραφέας ό,τι είχε να πει το είπε και το λέει μέσα από τα βιβλία του. Οι αναγνώστες που τα πιάνουν στα χέρια τους κι ο χρόνος που διαρκεί αυτή η ωραία σχέση αναγνώστη και βιβλίου είναι ο τελικός κριτής. Η αντοχή δηλαδή στον χρόνο! Ελπίζω ότι η τελική αυτή αξιολόγηση θα είναι θετική, όπως ήταν και για τα δυο προηγούμενά μου. Οι εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ με τίμησαν με το να συμπεριλάβουν στον πλούσιο κατάλογο των εκδόσεών τους και τα τρία βιβλία μου. Τους έδωσαν ωραία από αισθητική άποψη μορφή τους, με τα ωραία εξώφυλλά τους και την προσεγμένη τους σελιδοποίηση.
Η σύλληψή τους από μένα, με το πλήθος πληροφοριών που καλύπτουν με γλαφυρό τρόπο αυτό που ο τίτλοι και οι υπότιτλοί τους δηλώνουν, δηλαδή μια «μαθηματική» ιχνηλασία στον χώρο της λογοτεχνίας και της ποίησης κυρίως, τα καθιστά πρωτότυπα στην ελληνική βιβλιογραφία. Την εμπλουτίζουν. Με το τελευταίο μου βιβλίο, όπως και με τα δυο προηγούμενα, φιλοδοξώ να συμβάλω με ευχάριστο τρόπο σε όσους αισθάνονται να τους “φοβίζει” η έστω και ελάχιστη αναφορά σε μαθηματικές ιδέες και άλλα ανάλογα στοιχεία στη λογοτεχνία να αλλάξουν άποψη. Και νομίζω το πετυχαίνω. Έτσι μου διαμηνύουν οι αναγνώστες τους κι αυτό με χαροποιεί..

Και με το τελευταίο βιβλίο απευθύνομαι αδιακρίτως σε όλους τους φίλους της ανάγνωσης (φιλόλογους, μαθηματικούς, άλλους επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων, φοιτητές, μαθητές κλπ., όλους), για να αντλήσουν τις όποιες σχετικές πληροφορίες με το θέμα που χειρίζεται και να συμβάλω κατά το δυνατόν στην αναγνωστική τους απόλαυση. Κι αυτό να επιτευχθεί χωρίς καμιά ιδιαίτερη δυσκολία και χωρίς κανέναν ιδιαίτερο ενδοιασμό και καμιά «αμηχανία» που ίσως, εκ πρώτης όψεως, δημιουργεί ο τίτλος του. Το στυλ γραφής του, παρά το πλήθος των πληροφοριών που παρέχει και το συγκεκριμένο βιβλίο ( όπως και τα δυο προηγούμενα), το καθιστά – το ξαναλέω- ένα ευχάριστο ανάγνωσμα για όλες τις εποχές και για όλους. Αυτό, εξάλλου, ήταν και είναι μια ακόμη από τις συνεχείς αλλά θεμιτές φιλοδοξίες μου.

Είχα γράψει για το πρώτο βιβλίο, και αυτό ισχύει και για το δεύτερο και για το τρίτο, ότι αποτόλμησα να παρουσιάσω, με τα βιβλία μου, τη σύζευξη δυο κορυφαίων και ίσως, φαινομενικά από πρώτη άποψη, μάλλον μη σχετιζόμενων πτυχών της ανθρώπινης δημιουργίας και του παγκόσμιου πολιτισμού. Επιχείρησα και επιχειρώ να αποκωδικοποιήσω τα κοινά νήματα και τους δεσμούς που ενώνουν δυο κορυφαίες και πολύ σπουδαίες δημιουργικές εκφάνσεις του πολιτισμού. Οι εκφάνσεις αυτές προέκυψαν και οικοδομήθηκαν κατά τη μακραίωνη και πολλές φορές οδυνηρή πορεία της ανθρωπότητας • γεννήθηκαν, διαμορφώθηκαν, ζυμώθηκαν κατά τις μεγάλες στιγμές της –σε συνθήκες ενός αξιοζήλευτου οίστρου– και πορεύτηκαν άλλοτε μαζί και άλλοτε όχι, έστω και ασυνείδητα, και χωρίς, ίσως, να γίνεται αυτό αντιληπτό. Ή, χωρίς να δημιουργείται η ελάχιστη υποψία για τους εν λόγω κοινούς δεσμούς των. Αναφέρομαι στις δυο πολύ σημαντικές πολιτισμικές πτυχές, που καλύπτουν τους μεγάλους –σχεδόν απέραντους– τομείς των Μαθηματικών και της Λογοτεχνίας.

Προσπάθησα και προσπαθώ να καταδειχτεί ότι, τελικά, δεν είναι και τόσο «άσχετα» μεταξύ τους τα δυο αυτά κορυφαία δημιουργήματα των ανθρώπινου πολιτισμού. Δεν είναι κατ’ ανάγκη αντίθετα και δεν αντιστρατεύεται το ένα το άλλο. Αντίθετα, με διάφορα παραδείγματα και αναφορές παρμένες από δημιουργούς και θεράποντες των δύο αυτών πτυχών της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και της ανθρώπινης δραστηριότητας προσπάθησα και προσπαθώ να τεκμηριωθεί η αρμονική σχέση που ενίοτε τα συνδέει. Καταβάλλω και κατέβαλα προσπάθεια ιχνηλασίας στις λιγότερο ή περισσότερο μυστικές ή και φανερές διαδρομές από το ένα (μαθηματικά) στο άλλο (λογοτεχνία και κυρίως την ποίηση), και αντιστρόφως. Επιχειρώ, ακόμη, να εντοπιστεί η όποια αλληλεπίδραση του ενός στο άλλο και η ανάδραση που προκαλούν έννοιες του ενός στη δημιουργία εννοιών και εικόνων του άλλου. Τον τρόπο της διασύνδεσης αυτής τον σχολιάζω και τον αναλύω, κατά περίπτωση.

Στο τελευταίο βιβλίο σε τρία κεφάλαιά του αναφέρομαι στους τρεις; Έλληνες ποιητές και με σπουδές στα μαθηματικά Δ. Γαβαλά, Γ.Θ. Βαφόπουλο και Έκτορα Κακναβάτο. Ο πρώτος των τριών ζει και ανάμεσά μας, οι άλλοι δυο ζουν με το έργο τους. Στο τέταρτο κεφάλαιο αναφέρομαι στον σπουδαίο Αργεντινό δοκιμιογράφο-ποιητή- διηγηματογράφο Χ.Λ. Μπόρχες. Αισθάνομαι δε τιμή που στο «ΑΜΗΧΑΝΟ» ΒΛΕΜΜΑ συμμετέχει με επίμετρο ο φιλόλογος-ποιητής-συγγραφέας Θανάσης Μουσόπουλος και τον ευχαριστώ και από τη θέση αυτή.

Ο Θανάσης Τριανταφύλλου γεννήθηκε το 1950 στη Λάρισα όπου και διαμένει. Από το 2012 ως δεύτερος τόπος διαμονής του είναι και το Μαρούσι. Σπούδασε μαθηματικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Από ο 1976 δίδαξε δημόσια εκπαίδευση. Διετέλεσε από το 1986 διευθυντής σχολικών μονάδων Δ.Ε. Από το 2003 υπηρέτησε ως Σχολικός Σύμβουλος Μαθηματικών Τρικάλων, Καρδίτσας και Λάρισας. Ασχολήθηκε με ζητήματα επιμόρφωσης καθηγητών, ως συνεργάτης-επιμορφωτής (από το 1995) του Περιφερειακού Επιμορφωτικού Κέντρου (Π.Ε.Κ.) Λάρισας, του οποίου διετέλεσε και Αναπληρωτής Διευθυντής-Υποδιευθυντής. Το 2010 συνταξιοδοτήθηκε ως Προϊστάμενος Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Δ.Ε. Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Θεσσαλίας. Διετέλεσε μέλος και -στη συνέχεια- Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Λάρισας («Θεσσαλικό Θέατρο»), κατά τα έτη 1989-1997. Είναι μέλος της Ε.Μ.Ε. (Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας) και επί σειρά ετών υπήρξε Πρόεδρος του Παραρτήματος της Ε.Μ.Ε. Λάρισας. Κυκλοφορούν τα βιβλία του:
1) Οι αριθμοί και άλλες μαθηματικές ψηφίδες στο έργο του Οδυσσέα Ελύτη, (ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ, 2012).
2) ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, (ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ, 2014)
3) «ΑΜΗΧΑΝΟ» ΒΛΕΜΜΑ, ( ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ, 2019)