Συνέντευξη του Κυριάκου Μέλλου στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

«Πόπη Αστεριάδη Με σημαία το όνειρο»

Ο Κυριάκος Μέλλος γεννήθηκε στο Σικάγο των Η.Π.Α. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στην Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και ασχολήθηκε με την διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας και μεταφράσεις. Έχει επίσης παρακολουθήσει μαθήματα κλασικού τραγουδιού και ακουστικής κιθάρας και φοίτησε για ένα μικρό χρονικό διάστημα σε ιδιωτική δραματική σχολή. Εργάζεται ως δημόσιος υπάλληλος. Το 2017 εκδόθηκε ηλεκτρονικά από τα «24 γράμματα», η πρώτη ποιητική του συλλογή με τίτλο «Διαβατήριο». Ακολούθησαν το 2018, το βιβλίο «Καπιστράδες-ιδιωματισμοί της Λακωνικής διαλέκτου» και το 2020, η βιογραφία «Πόπη Αστεριάδη-με σημαία το όνειρο», από τις ίδιες εκδόσεις.

ΕΡ.: Τι σας ώθησε να γράψετε το βιβλίο «Πόπη Αστεριάδη Με σημαία το όνειρο», εκδόσεις 24 Γράμματα;

ΑΠ.: Πάντα θεωρούσα ότι ήταν κρίμα να μην υπάρχει ένα βιβλίο για την ιδιαίτερη προσωπικότητα της Πόπης Αστεριάδη, μιας τόσο χαρακτηριστικής και εξέχουσας μορφής του Νέου Κύματος. Όταν γνωριστήκαμε, της είχα κάνει έκπληξη για τα γενέθλιά της, ένα βιβλίο με τους στίχους από όλα τα τραγούδια που έχει ερμηνεύσει. Για να μπορέσω να κάνω αυτό το βιβλίο με τα λόγια, έψαξα και βρήκα όλα τα τραγούδια της και μιλάμε για δυσεύρετη, σε πολλές περιπτώσεις, δισκογραφία… Η Πόπη συγκινήθηκε, εντυπωσιάστηκε και απροσδόκητα, λίγο καιρό αργότερα, μου ανέθεσε να κάνω το βιβλίο που κυκλοφορεί, λέγοντάς μου: «δεν μου κάνεις εσύ και την βιογραφία μου που μου το ζητάνε χρόνια;».

ΕΡ.: Οι πιο πολλοί την θυμούνται από την ερμηνεία της στο τραγούδι «Σκληρό μου αγόρι» . Έτσι ξεκίνησε η καριέρα της;
ΑΠ.: Έχει τραγουδήσει σε πρώτη εκτέλεση πολλά σπουδαία τραγούδια και πολλούς σπουδαίους δημιουργούς: Νίκος Μαμαγκάκης, Μίμης Πλέσσας, Κώστας Καπνίσης, Γιώργος Κοντογιώργος, Γιάννης Σπανός, Γιώργος Κοτσώνης, Κων/νος Βήτα,Πάνος Σαββόπουλος, Σπήλιος Μεντής, Νίκος Ιγνατιάδης, Λίνος Κόκκοτος, Βασίλης Κουμπής, Κώστας Ξενάκης, Ηλίας Καραγιάννης, Λάκης Παππάς, Νίκος Χουλιαράς, Μιχάλης Τερζής, Αλέξης Παπαδημητρίου,για να αναφέρω ενδεικτικά κάποια ονόματα. Η δισκογραφία της, ειδικότερα στις 45΄ στροφές, περιλαμβάνει πολλά κρυμμένα διαμάντια και είναι ευχής έργο που πλέον στην πλειοψηφία τους έχουν ψηφιοποιηθεί και συμπεριληφθεί σε κάποιες διπλές συλλογές που κυκλοφόρησαν πριν λίγα χρόνια. Άρχισε την προσωπική της δισκογραφία στις 45΄στροφές, με δύο τραγούδια του Πάνου Σαββόπουλου. Είχαν προηγηθεί όμως ηχογραφήσεις παιδικών τραγουδιών με την ξαδέλφη της Λουκία Φιλιππόνη και τον Γιώργο Οικονομίδη, στα ταλέντα του οποίου ξεκίνησαν. Μάλιστα στο 45αρι«Τα παιδικά τραγούδια για το γάλαΣΙΣΣΥ» (1964, FIDELITY 7287 ), ενώ τραγουδούν και εκείνη και η Λουκία, τα ονόματά τους δεν αναγράφονται στην ετικέτα, αλλά αναφέρονται απλά, ως η χαρούμενη συντροφιά του Γιώργου Οικονομίδη.

Αυτό είναι κάτι που μου είπε η Πόπη μετά την κυκλοφορία του βιβλίου, οπότε επιφυλάσσομαι να γίνει η σχετική προσθήκη στην δισκογραφία της των 45΄στροφών, σε κάποια επόμενη έκδοση. Πολλά σπουδαία τραγούδια έχει πει λοιπόν και τα έχει ερμηνεύσει εξαίσια.Ωστόσο, όπως συχνά συμβαίνει με όλους τους καλλιτέχνες, κάποιο τραγούδι τους θα αγαπηθεί περισσότερο από τον κόσμο και θα γίνει το σήμα κατατεθέν τους. Το «Σκληρό μου αγόρι» των Νίκου Μαμαγκάκη και Ντίνου Δημόπουλου, στην πάροδο των ετών, βοηθούμενο και από τις διαρκείς προβολές της ταινίας «Μια Ιταλίδα στην Κυψέλη» στην τηλεόραση, όπου εμφανίζεται να το ερμηνεύει, κατέληξε να είναι το πιο εμβληματικό της τραγούδι. Το πιο αγαπημένο όμως κι εκείνης και εμένα είναι το λιγότερο προβεβλημένο «Μην αργήσεις» των Μίμη Πλέσσα και Νίκου Φώσκολου,από την ταινία «Πεθαίνω κάθε ξημέρωμα».

ΕΡ.: Η Πόπη Αστεριάδη ανήκει στους πιο δημοφιλείς καλλιτέχνες του Νέου Κύματος. Θα μπορούσατε , για τους νεότερους να θυμίσετε γιατί ονομάστηκαν αυτά τα τραγούδια Νέο Κύμα;
ΑΠ.: Το Νέο Κύμα ήταν η ευτυχής συνισταμένη της ευφυίας και εφευρετικότητας του ιδρυτή της δισκογραφικής εταιρίας “LYRA” Αλέξανδρου Πατσιφά, της μελωδικότητας του άρτι αφιχθέντος από την Γαλλία, συνθέτη Γιάννη Σπανού, της διορατικότητας του Γιώργου Παπαστεφάνου και της ευαισθησίας των ερμηνευτών που η πορεία τους ταυτίστηκε με το συγκεκριμένο μουσικό ρεύμα: Πόπη Αστεριάδη,Καίτη Χωματά, Αρλέτα, Γιώργος Ζωγράφος, Λάκης Παππάς, Νίκος Χουλιαράς…αναφέρω ενδεικτικά κάποια ονόματα . Μια πιο αφαιρετική εκδοχή του έντεχνου, με λιγότερα όργανα στην ενορχήστρωση και χωρίς εξάρσεις στην ερμηνεία. Ρομαντισμός, ποίηση, αισθαντικότητα, τρυφερότητα και κατανυκτική ατμόσφαιρα στα ελάχιστα τετραγωνικά των μπουάτ, όπου το είδος άνθισε και εξέφρασε τις ανησυχίες και την αισθητική των δημιουργών του,αλλά και του κοινού που το αγκάλιασε από την αρχή.

Μετά το τέλος του Νέου Κύματος, οι καλλιτέχνες που είχαν ταυτιστεί με αυτό, έμειναν μετέωροι και κατά κάποιον τρόπο καλλιτεχνικά «άστεγοι». Άλλοι αποσύρθηκαν, άλλοι μεταπήδησαν στο ελαφρολαϊκό ή το λαϊκό τραγούδι,προκειμένου να επιβιώσουν και να συνεχίσουν να εκφράζονται. Η Πόπη που είχε ήδη αποσυρθεί για να μεγαλώσει τις κόρες της, επέλεξε την σποραδική παρουσία και στην δισκογραφία και σε ζωντανές εμφανίσεις. Εντούτοις, κατάφερε σχεδόν σε κάθε δεκαετία της διαδρομής της, από τότε μέχρι σήμερα, να έχει τουλάχιστον από έναν σημαντικό προσωπικό δίσκο και προσεγμένες συμμετοχές σε δουλειές άλλων αξιόλογων δημιουργών.

ΕΡ.: Αν και η Πόπη Αστεριάδη έκανε σπουδαία καριέρα δεν ήταν ποτέ δημοφιλής. Πού οφείλεται αυτό το γεγονός;
ΑΠ.: Αν έχετε προσέξει όλα τα παιδιά του Νέου Κύματος υπήρξαν χαμηλών τόνων, σεμνοί ως άνθρωποι και ως καλλιτέχνες και απασχόλησαν τον κόσμο αποκλειστικά με το έργο τους. Η Πόπη είναι όλα τα παραπάνω, αλλά παράλληλα είναι η πιο ιδιαίτερη και ξεχωριστή μορφή του Νέου Κύματος , όχι μόνο λόγω της ονειρικής ομορφιάς της αλλά και λόγω της αιθέριας αύρας και ακτινοβολίας της.

ΕΡ.: Η ίδια η Αστεριάδη λέει, ότι έχουμε καταπληκτικές νέες φωνές. Μπορούν όμως να κάνουν όνομα και επιτυχίες στο πεντάγραμμο;
ΑΠ.: Αν ανατρέξει κανείς στις χρυσές δεκαετίες του ελληνικού τραγουδιού, θα διαπιστώσει πόσο αρμονικά είχαν δέσει οι δημιουργοί, οι ερμηνευτές, η ενορχήστρωση, η παραγωγή και όλα αυτά μέσα στο ύφος της εποχής. Μιλάμε για ένα απόλυτα συμπαγές σύνολο. Σπουδαίες φωνές έχουμε και θα έχουμε, αλλά για να μην είναι πρόσκαιρο το όνομα τους ούτε οι επιτυχίες τους, θα είναι ευχής έργο να συναντηθούν με τους κατάλληλους δημιουργούς, να δέσουν και να δώσουν στον κόσμο τραγούδια που αναβλύζουν από την ψυχή και που δεν γράφονται απλά για να γραφτούν…

ΕΡ.: Παλιά υπήρχαν οι μπουάτ που μάζευαν νέους που τραγουδούσαν ξεχνώντας τα προβλήματά τους. Σήμερα θα μπορούσε να αντέξει ένα ανάλογο επιχείρημα;
ΑΠ.: Η οικονομική κρίση στην χώρα, έφερε πολλούς καταξιωμένους καλλιτέχνες σε μικρότερους χώρους όπου και εκεί είδαμε ότι ο κόσμος ακολούθησε με μεγάλη επιτυχία. Το θέμα είναι αν θα μπορούσε να επαναληφθεί η αθωότητα εκείνης της εποχής. Σήμερα οι νέοι είναι διαφορετικοί, με διαφορετικά προβλήματα και ανησυχίες. Για να επαναληφθεί η μυσταγωγία και ο ρομαντισμός των μπουάτ, θα πρέπει να αφήσουμε για λίγο το κινητό και τις έγνοιες μας στην άκρη και να αφεθούμε στην μαγεία της μουσικής, όποιο είδος της κι αν είναι αυτό που λατρεύουμε.

ΕΡ.: Αλήθεια πώς νιώθετε που το βιβλίο σας εκδόθηκε κυκλοφορεί και βρίσκεται στις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων;
ΑΠ.: Χαίρομαι που επιτέλους υπάρχει ένα βιβλίο για εκείνη κι ελπίζω να το αγαπήσει ο κόσμος, όπως αγαπά και στηρίζει την ίδια την Πόπη εδώ και τόσον καιρό. Επειδή το φτιάξαμε παρέα, θέλουμε να πιστεύουμε ότι κάναμε ένα βιβλίο έντιμο, ήσυχο, απλό, όπως είναι και η ίδια, ένα βιβλίο αντάξιο της προσωπικότητας και της ιστορίας της.

ΕΡ.: Μαζί με το βιβλίο έχετε και ένα cd . Τι τραγούδια περιέχει;

ΑΠ.: Πρόκειται για ηχογραφήσεις από το αρχείο της Πόπης, που είχαν γίνει πριν λίγα χρόνια, αλλά για διάφορους λόγους δεν κυκλοφόρησαν τότε. Η Πόπη θέλησε να ευχαριστήσει και να τιμήσει τους δημιουργούς που της εμπιστεύτηκαν αυτά τα τραγούδια και να τους δώσει την ευκαιρία να βγουν στο φως.Ουσιαστικά είναι ο πρώτος προσωπικός ολοκληρωμένος δίσκος της μετά από το «Ένα παιχνίδι» του 1998…Τα μισά τραγούδια είναι του συνθέτη Γιώργου Δεσποτίδη, ο οποίος έχει φύγει απο την ζωή και τα άλλα μισά του συνθέτη και ενορχηστρωτή Χρήστου Μπέλτσιου, στενού συνεργάτη της και καλού φίλου, τραγούδια του οποίου για πρώτη φορά δισκογραφούνται. Υπάρχει επίσης και ένα τραγούδι του συνθέτη Χρήστου Νικολόπουλου, για πρώτη φορά, στην δισκογραφία της Πόπης. Το μόνο τραγούδι που ηχογραφήθηκε πρόσφατα και ειδικά για την κυκλοφορία του βιβλίου, είναι το «Αέρι θα γενώ» το οποίο η Πόπη μου έκανε έκπληξη προτείνοντας μου να το πούμε μαζί…Την ευχαριστώ για την τιμή και την γενναιοδωρία της…Άλλη μία «πρώτη φορά» για τον δίσκο, καθώς από όσο γνωρίζω, δεν έχει ξαναγίνει ντουέτο μεταξύ βιογραφούμενου καλλιτέχνη και συγγραφέα…