Ο Ρομαντισμός στην εξουσία
«Ο Ρομαντισμός στην εξουσία-Όψεις πολιτικής ιδεολογίας του Λόρδου Βύρωνα και η δράση του στην Ελληνική Επανάσταση» Ι.Χουντής
Σε αυτό το βιβλίο παρακολουθούμε την ιδεολογική και πνευματική εξέλιξη του Λόρδου Βύρωνα, από την παιδική του ηλικία μέχρι το θάνατό του.
Από την ηλικία των δέκα ετών, ο Βύρων προετοιμάστηκε για αυτήν την κληρονομημένη θέση στην Ιστορία, του ρήτορα και του δημόσιου άνδρα. Ακόμη και η ποίηση για αυτόν τότε, ήταν μία προπαρασκευή για την πολιτική ρητορική. Αργότερα, η πολιτική του προδιάθεση και η «εγώ γεννήθηκα για την αντιπολίτευση» στάση του, τον οδήγησαν στη συμμετοχή του στην Λέσχη των Ουίγων του Κέιμπριτζ. Στο Λονδίνο και στη Βουλή των Λόρδων ο Βύρων θεωρούσε τον εαυτό του έναν κλασσικό ρήτορα που απολάμβανε την καλλιτεχνική και πολιτική ανεξαρτησία και που, μέσω των φιλελεύθερων αλλά σώφρονων λόγων του, επιθυμούσε να αναφέρεται και να απευθύνεται στον βρετανικό λαό.
Οι πολιτικές του απόψεις παρέμειναν σταθερές από το σχολείο Harrow μέχρι και το Μεσολόγγι. Οι όποιες αντιφάσεις αποτελούν, μάλλον, προϊόν ρητορικής/ποιητικής πόζας.
Ο Βύρων δεν υπήρξε ούτε ιδεαλιστής όπως οι άλλοι τέσσερις σημαντικοί ρομαντικοί βρετανοί ποιητές(Wordsworth, Coleridge, Shelley, Keats) ούτε όμως και κυνικός. Ο καλύτερος χαρακτηρισμός θα ήταν ρεαλιστής. Εμφορείτο από έναν ρεαλισμό που εδραζόταν στις βάσεις του σχετικισμού και του σκεπτικισμού του Hume και του Σκωτικού Διαφωτισμού.
Όσον αφορά τη Βρετανία οι όποιες αντιφάσεις του Βύρωνα εδράζονταν αφενός στην αγάπη του για τους καταπιεσμένους, όπως τους Λουδδίτες, Καθολικούς και άλλους και αφετέρου στην αφοσίωση στην αριστοκρατική του καταγωγή. Αυτή η συμπάθεια υπέρ των καταπιεσμένων, όμως, δεν έφθασε ούτε μια στιγμή στην υποστήριξη της ανατροπής του κοινωνικού και πολιτικού κατεστημένου. Έτσι, ο ποιητής απεχθανόταν το ίδιο, τόσο τον ριζοσπαστικό λαϊκισμό (δημαγωγία ήταν ο όρος στις μέρες του) όσο και την δεσποτική διακυβέρνηση.
Αυτή η μετριοπαθής και ρεαλιστική αντιμετώπιση είχε ως αφετηρία την Ένδοξη Επανάσταση του 1688 και την ουιγική πολιτική ιδεολογία, όπως αυτή συγκροτήθηκε, διαμορφώθηκε και παρήκμασε κατά τον ρου του 18ου αιώνα. Η «βενετικού τύπου ολιγαρχία» που χαρακτήρισε το πολιτικό και συνταγματικό πλαίσιο της Βρετανίας, από το 1688 ως το 1832,ήταν ακριβώς αυτή που επηρέασε και τη σκέψη του -ίσως ασυμβίβαστου και ανορθόδοξου-αλλά Ουίγου Λόρδου Βύρωνα.
Ο κολοφώνας του πρακτικού του στοχασμού, φυσικά είναι η παρουσία του στην Κεφαλονιά και στο Μεσολόγγι, όπου παρατηρήσαμε τις προσεκτικές του κινήσεις αλλά και την έντονη αντιπαράθεσή του με ιδεοληπτικούς ιδεαλιστές, όπως ο Leicester Stanhope.
Τελικά, ο Λόρδος Βύρων απέδειξε με τη ζωή του πως υπήρξε μία στιγμή που ο Ρομαντισμός, πραγματικά, ανέβηκε στην Εξουσία και την άσκησε με αξιώσεις…
Συνδυάζοντας την επιστημονική έρευνα με μία ρέουσα αφήγηση, το βιβλίο αυτό απευθύνεται και σε όσους γνωρίζουν ήδη για τον ποιητή και επιθυμούν να εντρυφήσουν περαιτέρω αλλά και σε εκείνους που επιθυμούν μία ευρεία εισαγωγή στο θέμα. Αποτελεί, έτσι, μία συμβολή στη σύγχρονη ελληνική αλλά και ευρωπαϊκή ιστορία.
Τελικά ποιος ήταν πραγματικά, ο Λόρδος Βύρωνας και γιατί η ζωή και η δράση του σημαίνουν πολλά για την Ευρώπη και την Ελλάδα ως και σήμερα;
Διαβάστε το.
Ο Ιωάννης Χουντής ντε Φάμπρι είναι υπ. Διδάκτωρ της Ιστορίας των Ιδεών στο Πανεπιστήμιο του Aberdeen στην Σκωτία. Η έρευνά του εστιάζει στην πολιτική σκέψη του 18ου αιώνα και κυρίως του στοχαστή Edmund Burke. Είναι πτυχιούχος Κλασικής Φιλολογίας ενώ έχει πραγματοποιήσει μεταπτυχιακές σπουδές στην Πολιτική Φιλοσοφία και την Ιστορία. Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε συλλογικούς τόμους και επιστημονικά περιοδικά όπως τα The Byron Journal, The European Journal of the History of Economic Thought και το Journal of Eighteenth-Century Studies, ενώ έχει πραγματοποιήσει ομιλίες σε διεθνή συνέδρια. Επίσης, αρθρογραφεί συχνά στην διεθνή έκδοση των New York Times/ English Kathimerini για τις ελληνοβρετανικές σχέσεις και ιστορικά ζητήματα. Το βιβλίο του για τον Λόρδο Βύρωνα αποτελεί τον καρπό συστηματικής μελέτης στην Ελλάδα και την Βρετανία, εστιάζοντας σε ως σήμερα παραμελημένες πτυχές της δράσης και της ζωής του ποιητή.
Γράφει : Ο Κώστας Τραχανάς
Εκδόσεις Αρμός 2022 σελ.284