ΕΝΤΑΞΗ στις Μειονεκτικές και Προβληματικές περιοχές

Αίτημα του Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη προς Υπουργείο Εσωτερικών

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που συνηγορούν

Π. Μίγδος: θα αποτελέσει εργαλείο ανάπτυξης της περιοχής

Και αναφορά της Όλγας Γεροβασίλη στη Βουλή

Αναφορά προς το Προεδρείο της Βουλής των Ελλήνων για τον υπουργό Εσωτερικών με θέμα: «Ανάγκη Ένταξης του Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη στις προβληματικές περιοχές κατηγορίας Α κατέθεσε η Βουλευτής Άρτας του ΣΥΡΙΖΑ -Π.Σ. Όλγα Γεροβασίλη ως αναφορά προς τον υπουργό Εσωτερικών την Επιστολή του Δημάρχου του Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη και την σχετική Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη περί ανάγκης ένταξης του Δήμου στις προβληματικές περιοχές κατηγορίας Α’ καθώς και κατά την Εισήγηση του Δημάρχου, όλες οι περιοχές της επικράτειας που καλύπτει ο Δήμος Γεωργίου Καραϊσκάκη διαθέτουν τα χαρακτηριστικά που προσιδιάζουν στις απομακρυσμένες και προβληματικές περιοχές κατηγορίας Α’ και οφείλουν άμεσα να ενταχθούν στο σχετικό νομοθετικό καθεστώς ώστε, μεταξύ άλλων, να ανασχεθεί η περαιτέρω πληθυσμιακή τους συρρίκνωση αλλά και να ενισχυθούν αυτές έμπρακτα από την Πολιτεία.
Η βουλευτής ζητά την άμεση εξέταση των συνημμένων καθώς και ενημέρωση για τις σχετικές ενέργειες.

Τι αναφέρει

Στην επιστολή ο Δήμαρχος Περικλής Μίγδος αναφέρει τους λόγους για τους οποίους επιβάλλεται ο ΔΗΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ να ενταχθεί στις προβληματικές Περιοχές, όπως

-Η έντονα φθίνουσα παραγωγική βάση εξαιτίας της γήρανσης και δραµατικής µείωσης του ντόπιου πληθυσµού, Αδυναμία στην εισαγωγή καινοτομιών από τις ελάχιστες ενεργές επιχειρήσεις, ώστε να γίνουν ανταγωνιστικές.
-Έλλειψη ή ανεπάρκεια των μηχανισμών υποστήριξης της ανάπτυξης.
-Ελλειμματική στελέχωση των υπαρχόντων δημοσίων υπηρεσιών σε όλους του τομείς.

 

Ολόκληρη η επιστολή του Δημάρχου Π. Μίγδου προς το Υπουργείο Εσωτερικών, έχει ως εξής:

Ο Δήμος Γεωργίου Καραϊσκάκη της Π.Ε. Άρτας, στο σύνολό του, χαρακτηρίστηκε ως ΟΡΕΙΝΟΣ ήδη με την περ. 4 Β. της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν. 3852/2010. Η ορεινότητα από μόνη της συνεπάγεται σε µεγάλο βαθµό κοινωνική, οικονοµική, πολιτική και πολιτισµική αποµόνωση.

Ως αποτέλεσμα των χαρακτηριστικών αυτών, συμπεριλαμβανομένης και της δύσκολης πρόσβασης προς και από αυτή, η περιοχή του Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη παρουσιάζει και όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που συνηγορούν στην ένταξή της στις Μειονεκτικές – Προβληματικέc περιοχές κατηγορίας Α’ της ΚΥΑ ΔΙΔΑΔ/Φ.50/265/29847/30.10.1992 (ΦΕΚ
667/Β ’): έντονα φθίνουσα παραγωγική βάση εξαιτίας της γήρανσης και δραµατικής µείωσης του ντόπιου πληθυσµού ως απόρροια της πληθυσμιακής συρρίκνωσης και αποψίλωσης από τα δυναμικότερα στοιχεία που έχει ξεκινήσει από τη δεκαετία του 1950, μικρές πληθυσμιακές συγκεντρώσεις περιορισμένων δεξιοτήτων (με συνέπεια την ύπαρξη περιορισμένου ανθρώπινου δυναμικού και μικρής αγοράς), εγκατάλειψη και υποβάθμιση της γης και των παραδοσιακών επαγγελμάτων, ερήμωση και καταστροφή του οικιστικού πλούτου, ελλείψεις στην περίθαλψη, την εκπαίδευση και τις κοινωνικές γενικότερα υπηρεσίες, χαμηλό επίπεδο έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, απουσία τουριστικών υποδομών. Επιπροσθέτως, οι εναλλασσόμενες περίοδοι κατοίκησης και εγκατάλειψης των
περιοχών του Δήμου μας δεν επιτρέπουν τη δημιουργία του απαραίτητου κοινωνικού ιστού, ο οποίος θα «σηκώσει το βάρος» μιας αναπτυξιακής διαδικασίας.

Όλα τα παραπάνω δεν επέτρεψαν τη διατήρηση ή την εγκατάσταση ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων όμοιων με εκείνες των άλλων περιοχών.

Επιπλέον, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι οι προβληματικές περιοχές, όπως αυτή του Δήμου μας, μέσα από τη μακροχρόνια πορεία συρρίκνωσης και αποψίλωσης παρουσιάζουν σήμερα μια σειρά μειονεκτημάτων, που αποτελούν εμπόδια στην εφαρμογή του εναλλακτικού αναπτυξιακού μοντέλου.

Τα πιο χαρακτηριστικά από αυτά, έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με το ανθρώπινο δυναμικό:
• Ανεπαρκές ποσοτικά και ποιοτικά ανθρώπινο δυναμικό, που δυσκολεύεται να αντιληφθεί και να εφαρμόσει τις νέες ευκαιρίες.
• Αδυναμία στην εισαγωγή καινοτομιών από τις ελάχιστες ενεργές επιχειρήσεις, ώστε να γίνουν ανταγωνιστικές.
• Έλλειψη ή ανεπάρκεια των μηχανισμών υποστήριξης της ανάπτυξης.
• Ελλειμματική στελέχωση των υπαρχόντων δημοσίων υπηρεσιών σε όλους του τομείς όπως Τοπική Αυτοδιοίκηση, Υγεία, Εκπαίδευση, Προστασία του Πολίτη.
Έτι περαιτέρω, παρατηρείται:
• Αδυναμία παραγωγής σε μαζικά γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα και διατήρησης μέχρι σήμερα των παραδοσιακών δομών παραγωγής και μεταποίησης, ώστε οι εμπλεκόμενοι να προσβλέπουν σε μία συνεχώς αυξανόμενη πελατεία που ενδιαφέρεται για αυθεντικά προϊόντα ποιότητας.
• Μικρή κλίμακα των κοινωνιών και ρυθμοί ζωής, που δεν μοιάζουν σε καμία περίπτωση με εκείνους της πόλης.
• Αδυναμία εκμετάλλευσης χαρακτηριστικών, όπως το χαμηλής σημειακής επιβάρυνσης και πλούσιο περιβάλλον που συνδυάζεται με το έντονο και διάχυτο σε κάθε γωνιά πολιτιστικό στοιχείο και θα μπορούσε να προσφέρει μια μοναδική ποιότητα ζωής ικανή να θέλξει όχι μόνο τον περιστασιακό επισκέπτη, αλλά και εκείνον που επιθυμεί να βρει έναν διαφορετικό τόπο και τρόπο εργασίας και ζωής, χωρίς να κατατάσσεται στα “περιθωριακά” άτομα.
• Έλλειψη δυναμικών δραστηριοτήτων, που μπορούν να αξιοποιηθούν ως ευκαιρία για ανάπτυξη νέων, καινοτόμων δράσεων με στόχο τη δημιουργία πόλων αριστείας στην εκπαίδευση, στην έρευνα, στην πολιτιστική δημιουργία, στην παραγωγή ειδικών προϊόντων, προϊόντων ΠΟΠ, κ.ά.
Πέραν των ανωτέρω, νέοι κίνδυνοι που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι οι παρακάτω:
• Η συνεχιζόμενη παγκοσμιοποίηση, που εντείνει τον ανταγωνισμό μεταξύ επιχειρήσεων και περιοχών, δυσκολεύει την ανάπτυξη νέων, σύγχρονων και ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων σε περιοχές με συσσωρευμένα προβλήματα, όπως η δική μας.
• Οι πολιτικές που εφαρμόζονται στη λογική της ενοποίησης των αγορών και της δημιουργίας συνθηκών πλήρους ανταγωνισμού, δεν λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες των περιοχών αυτών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ΚΑΠ, όπου τα μέτρα υπέρ των μειονεκτικών περιοχών στην κατηγορία των οποίων εντάσσεται και η δική μας, είναι περιορισμένα σε σχέση με εκείνα των μεγάλων παραγωγών και αγορών που δεν
απέτρεψαν τη φθίνουσα πορεία της.
• Η εφαρμογή ενιαίων προτύπων σε παγκόσμιο επίπεδο (π.χ. στην ταξινόμηση των καταλυμάτων, στους κανόνες υγιεινής των τροφίμων, στις προδιαγραφές των έργων υποδομής κ.λπ.) τείνει να αλλοιώσει ή να εξαφανίσει τις φυσικές και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες περιοχών, όπως η δική μας.
• Η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση περιορίζει τη μεταφορά πόρων, αυξημένων μεν, αναγκαίων δε για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή εναλλακτικών αναπτυξιακών πολιτικών στις προβληματικές περιοχές, σε μια περίοδο που τα μεγάλα αστικά κέντρα, οι παραδοσιακοί βιομηχανικοί κλάδοι και μεγάλες κοινωνικές ομάδες απαιτούν παρεμβάσεις
μεγάλης κλίμακας για να αντιμετωπίσουν τα σημαντικά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά τους προβλήματα.

Τα χαρακτηριστικά αυτά έχουν ως συνέπεια η περιοχή μας να μην είναι ελκυστική για την εξέλιξη των υφιστάμενων και την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων οποιασδήποτε μορφής εξαιτίας:
• του υψηλού κόστους παραγωγής
• της έλλειψης πόρων
• της έλλειψης του κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού
• των ελλείψεων σε υποδομές και σε παρεχόμενες υπηρεσίες
Ταυτόχρονα, η περιοχή μας δεν είναι ελκυστική για μόνιμη κατοικία εξαιτίας:
• του υψηλού κόστους διαβίωσης
• των περιορισμένων ευκαιριών απασχόλησης, ιδιαίτερα για τις γυναίκες και τους νέους
• των χαμηλότερων προτύπων διαβίωσης σε κρίσιμους τομείς όπως η υγεία, η παιδεία, η ψυχαγωγία, ο πολιτισμός, η πρόσβαση στη διοίκηση.

Στον αντίποδα, οι αλλαγές σχετικά με τις ανθρώπινες επιδιώξεις υπέρ ποιοτικών στόχων, όπως είναι η διατήρηση της ποιότητας του περιβάλλοντος, η προτίμηση για προϊόντα «υγιεινά» και «παραδοσιακά», μη μαζικής παραγωγής και υψηλής ποιότητας, η διάθεση προσέγγισης τοπικών πολιτισμών, η βελτίωση του πλαισίου της καθημερινής ζωής με στροφή
προς τις μικρές κλίμακες, ήτοι φαινόμενα που χαρακτηρίζουν συχνά τις μικρές και απομονωμένες κοινωνίες, δημιουργούν ανάλογα πλεονεκτήματα.

Προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται αφενός η ζήτηση που εκφράζουν ερευνητές, ανώτερα στελέχη επιχειρήσεων κ.λπ., οι καλλιτέχνες, άτομα με οικονομική επιφάνεια, μηχανικοί, γιατροί, εκπαιδευτικοί και άλλες κατηγορίες πληθυσμού, για εγκατάσταση τους σε χώρους με υψηλής ποιότητας φυσικό και δομημένο περιβάλλον, αλλά και υψηλή ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών, εξαιτίας της έλλειψης βασικών και άλλων υποδομών (δρόμοι, τηλεπικοινωνίες, περίθαλψη, εκπαίδευση, ψυχαγωγία, ποιοτικός ελεύθερος χρόνος, πολιτιστικές δραστηριότητες κ.λπ.), και αφετέρου η παροχή κινήτρων για την προσέλκυση και μόνιμη εγκατάσταση
στελεχών της δημόσιας διοίκησης και του κρατικού μηχανισμού (τοπική αυτοδιοίκηση, υγεία, εκπαίδευση), για την ενίσχυση του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου ως του κατάλληλου επιπέδου λήψης αποφάσεων και κάλυψης των αναγκών των κατοίκων και των επισκεπτών περιοχών όπως η δική μας.

Επομένως, κρίσιμο στοιχείο για την περιοχή μας αποτελεί η αξιοποίηση ενός περιβάλλοντος, μέσα στο οποίο θα εξελίσσεται, μετατρέποντας τα χαρακτηριστικά της από μειονεκτήματα σε πλεονεκτήματα. Η ύπαρξη των πόρων και των νέων δυνατοτήτων ανάπτυξης, αποτελούν αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη για την έξοδο από την υπανάπτυξη.

Για να είναι δυνατή η αξιοποίηση τους, χρειάζεται σχεδιασμός της ανάπτυξης με στόχο την βελτίωση της ελκυστικότητας της περιοχής όπως αυτή προσδιορίζεται από τις ιδιομορφίες του ορεινού όγκου τον οποίο καταλαμβάνει ο Δήμος μας, έτσι ώστε να μεγιστοποιηθούν τα
οφέλη που θα προκύψουν με τον χαρακτηρισμό της περιοχής μας ως ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ Α’.

Είναι γεγονός ότι η περιοχή μας έχει ανάγκη να βελτιώσει την ελκυστικότητα της έτσι ώστε να προσελκύσει νέο αίμα, σε ανθρώπους και δραστηριότητες, για να αναπληρώσει ό,τι έχασε, ειδικά κατά την τελευταία περίοδο που εντάθηκε η περιθωριοποίησης της.

Κατά συνέπεια ο χαρακτηρισμός του Δήμου μας ως «ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ Α’» θα αποτελέσει εργαλείο ανάπτυξης της περιοχής, με βασικούς άξονες όπως:
• Η προώθηση παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών χαμηλής ελαστικότητας ζήτησης, υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας, που ενσωματώνουν χαρακτηριστικά στοιχεία του Δήμου μας και όχι προϊόντων μαζικής παραγωγής, τα οποία δεν θα κατορθώσουν να είναι ανταγωνιστικά στην ευρύτερη αγορά.
• Ο προσδιορισμός των ορίων (φέρουσα ικανότητα) για τη διατήρηση των ισορροπιών στα οικοσυστήματα, είτε αυτά αφορούν τις φυσικές διαδικασίες, είτε την αναπαραγωγή του οικονομικού και του κοινωνικού ιστού.
• Η προσέλκυση δραστηριοτήτων έρευνας και επιστημονικής ανάπτυξης που είναι απαραίτητες για την παραγωγή και διάδοση της γνώσης και την προώθηση καινοτομιών, σε όλο το φάσμα της οικονομικής, διοικητικής και κοινωνικής ζωής.
• Η ανασυγκρότηση του κοινωνικού ιστού και η εξομάλυνση της πυραμίδας ηλικιών με παράλληλη ποιοτική αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού, με ταυτόχρονη προσέλκυση αξιόλογου και επαρκούς προσωπικού που θα στελεχώσει της υπηρεσίες και τον φορείς της δημόσιας διοίκησης σε τοπικό επίπεδο.
• Η διατήρηση και η αξιοποίηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
• Η αξιοποίηση της τεχνολογίας των επικοινωνιών για τη βελτίωση της παροχής υπηρεσιών σε επιχειρήσεις και τοπικό πληθυσμό.
• Η διαφοροποίηση των παρεμβάσεων, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των επιμέρους περιοχών και η προσαρμοστικότητά τους, ώστε να λαμβάνουν υπόψη τις εξωτερικές αλλαγές.
• Με το ΦΕΚ 667/Β/11.11.1992 καθορίσθηκαν ως προβληματικές περιοχές οι Κοινότητες: Πηγών, Μηλιανών, Καστανιάς, Μεσοπύργου, Μεγαλόχαρης, Αστροχωρίου, Ρετσιανών, και Σκουληκαριάς που ανήκουν στον Δήμο Γεωργίου Καραϊσκάκη.

Εν κατακλείδι, από τα ανωτέρω είναι έκδηλη και αδήριτη ανάγκη η ένταξη του Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη στις προβληματικές Περιοχές Κατηγορίας A’ σύμφωνα με την Απόφαση 58/2025 του Δημοτικού μας Συμβουλίου».

Η επιστολή απευθύνεται επίσης προς Υφυπουργό Εσωτερικών, Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας, Περιφέρεια Ηπείρου και κοινοποιείται προς Βουλευτή Ν. Άρτας, κον Γεώργιο Στύλιο και Βουλεύτρια Ν. Άρτας, κα Όλγα Γεροβασίλη.