Κύπρος 1974: Επιχείρηση ΝΙΚΗ
Γράφει ο Θεοφάνης Μαλκίδης
Επιχείρηση ΝΙΚΗ είναι η κωδική ονομασία της αποστολής της 21ης προς 22α Ιουλίου 1974 από την ηπειρωτική Ελλάδα προς την Κύπρο με σκοπό την αερομεταφορά καταδρομέων για να πολεμήσουν τους Τούρκους εισβολείς. Όταν τα αεροσκάφη θα έφταναν στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας, θα αποβίβαζαν τους καταδρομείς χωρίς να σβήσουν τους κινητήρες και θα απογειώνονταν όσο πιο σύντομα ήταν εφικτό. Στα NORATLAS, επιβιβάστηκαν 360 καταδρομείς της Α’ Μοίρας και 40, άνδρες της Γ’ Μοίρας με επικεφαλή τον Ταγματάρχη Γ. Παπαμελετίου. Το πρώτο NORATLAS, το ΝΙΚΗ1, απογειώθηκε από τη Σούδα της Κρήτης στις 22.35 της 21ης Ιουλίου 1974. Υπήρχαν πέντε ακόμα NORATLAS έτοιμα για αναχώρηση τα οποία όμως δεν απογειώθηκαν ποτέ. Πρώτο προσγειώθηκε στη Λευκωσία το ΝΙΚΗ-2 στις 01.52. Ακολούθησε το ΝΙΚΗ-1 στη 01.15, τρίτο το ΝΙΚΗ-4 που καταρρίφθηκε από φίλια πυρά. Ακολούθησαν το ΝΙΚΗ-7, ΝΙΚΗ-3 (02.18), ΝΙΚΗ-6 το οποίο βλήθηκε και προσγειώθηκε χωρίς τους δύο κινητήρες ενώ σκοτώθηκαν δύο καταδρομείς και τραυματίστηκαν άλλοι έντεκα, ΝΙΚΗ-5 (02.21) ΝΙΚΗ-10 (3.10), ΝΙΚΗ-8 (3.12), ΝΙΚΗ-9 (3.16), ΝΙΚΗ-11 (3.22), ΝΙΚΗ-15 ΚΑΙ ΝΙΚΗ-12 το οποίο έκανε επανακυκλώσεις πάνω από το αεροδρόμιο λόγω οχήματος που βρισκόταν στον διάδρομο (03.30).
Το ΝΙΚΗ-14 πιθανότατα έφτασε πάνω από το αεροδρόμιο της Λευκωσίας αλλά δεν μπόρεσε να προσγειωθεί και επέστρεψε στην Κρήτη. Τέλος, το ΝΙΚΗ-13, προβληματικό αεροσκάφος κατηγορίας Ζ, σε μακρά απόθεση, βρέθηκε στα παράλια της Τουρκίας και στις 04.15 επέστρεψε κα προσγειώθηκε στη Ρόδο. Συνολικά προσγειώθηκαν στη Λευκωσία 12 από τα 15 NORATLAS αποβιβάζοντας τους καταδρομείς. ΤΑ ΝΙΚΗ-3, ΝΙΚΗ 6 και ΝΙΚΗ-12 εγκαταλείφθηκαν στο αεροδρόμιο λόγω των σοβαρών ζημιών που είχαν υποστεί. Από το NORATLAS που καταρρίφθηκε από φίλια πυρά, 27 από τους 28 καταδρομείς που μετέφερε σκοτώθηκαν, ενώ ο Θανάσης Ζαφειρίου που σώθηκε από θαύμα έφυγε το 2016. Οι Αεροπόροι και οι Καταδρομείς της Επιχείρησης ΝΙΚΗ της 21ης και 22ας Ιουλίου 1974, οι οποίοι έπεσαν υπέρ Πατρίδος και ορισμένοι εξ αυτών αγνοούνται μέχρι σήμερα είναι οι εξής: οι Κυβερνήτης – (Επισμηναγός) Παναγόπουλος Βασίλειος/Συγκυβερνήτης – (Επισμηναγός) Συμεωνίδης Στέργιος/Ναυτίλος – (Επισμηνίας) Άνθιμος Ηλίας/ Ιπτάμενος Μηχανικός – (Ανθυποσμηναγός) Δάβαρης Γεώργιος. Θύματα Καταδρομείς Α’ ΜΟΙΡΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ ΔΕΑ(ΚΔ) Τσαμκιράνης Δημήτριος/Λοχίας (ΚΔ) Καβροχωριανός Νικόλαος/Λοχίας (ΚΔ)Τzιλιβάκης Στέφανος/Δεκανέας (ΚΔ)Τσάκωνας Ευάγγελος/Δεκανέας (ΚΔ)Χριστόπουλος Αθανάσιος/Κ/Δ Αναστασόπουλος Ανδρέας/Κ/Δ Γιαννακάκης Κοσμάς/Κ/Δ Γιαννάκος Στέφανος/Κ/Δ Γιαννόπουλος Παναγιώτης/Κ/Δ Δαλαμάγκας Ηλίας/Κ/Δ Ζησιμόπουλος Αντώνιος/Κ/Δ Κασιμάκης Σωτήριος/Κ/Δ Κατέρος Κωνσταντίνος/Κ/Δ Κουρούνης Σωτήριος/Κ/Δ Λίγδης Χρήστος/Κ/Δ Δοϊτσίδης Χριστόδουλος/Κ/Δ Μανιάτης Σπυρίδων/Κ/Δ Μονιάς Αιμίλιος/Κ/Δ Μπαρώτας Κωνσταντίνος/Κ/Δ Νάκος Γεώργιος/Κ/Δ Πρινιανάκης Στυλιανός/Κ/Δ Σιορώκος Δημήτριος/Κ/Δ Σκιαδαρέσης Νικόλαος/Κ/Δ Τζούρας Σωτήριος/Κ/Δ Τούλης Ηλίας/ Κ/Δ Χατζόπουλος Χρήστος. Από το Αεροσκάφος NORATLAS 52-139 “NIKH 6” Α’ ΜΟΙΡΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ οι Κ/Δ Νόμπελης Σπυρίδων/Κ/Δ Οικονομάκης Κωνσταντίνος.
Αθάνατοι!