Οσία Θεοδώρα ως ιατρός ψυχών και σωμάτων

Τελευταία Ενημέρωση 2 Ιούλ 2021

Του πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου

εκπαιδευτικού (χημικού)

Εισαγωγικά
Την Κυριακή μετά των ΑγίωνΠάντων (Β Ματθαίου) η τοπική εκκλησία της Άρτας γιορτάζει την ανάμνηση της ανακομιδής των λειψάνων της πολιούχου Οσίας Μητρός ημών Θεοδώρας. Το γεγονός αυτό συνέβη στις 20 Μαρτίου του 1873, ημέρα Τρίτη και ώρα 1:30 πρωϊνή. Η μεταφορά όμως της εορτής έγινε λόγω συγκεκριμένων και απαράβατων εορτολογικών θεμάτων των Κυριακών του Τριωδίου και Πεντηκοσταρίου.
Για το συγκεκριμένο γεγονός της ανακομιδής έχουν δημοσιευθεί μέχρι τώρα τα εξής σχετικά άρθρα:
Α. Το πρωτόκολλο εκταφής των οστών της Οσίας Θεοδώρας της Πολιούχου της Άρτας Επισημάνσεις-σχόλια-παρατηρήσεις.
Β. Οι περιπέτειες των λειψάνων της οσίας Μητρός ημών Θεοδώρας της πολιούχου της Άρτας.

Τα ιερά λείψανα ως πηγή Χάριτος
Από την εποχή των διωγμών οι Χριστιανοί τιμούσαν τα λείψανα των Μαρτύρων. Αργότερα, περί το 400 μ. Χ., η τιμή επεκτάθηκε και στα άγια λείψανα των ομολογητών και οσίων, αφού και οι μοναχοί, ως «μαρτυρούντες τη συνειδήσει», προσέφεραν την ζωή τους θυσία ευάρεστη στον Θεό, έγιναν όργανα εκλεκτά της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος και πήραν ξεχωριστή θέση στις ψυχές των πιστών.
Η ίδια θαυματουργική δύναμη, και ύστερα από την έξοδο της ψυχής από το σώμα, κατοικεί μέσα στα άγια λείψανα και αυτή είναι, που ενεργεί τα θαύματα. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ωραία εξηγεί, ότι η δύναμις, που εκπηγάζει από τα λείψανα των αγίων, είναι «η του πνεύματος χάρις, η τοις οστέοις παρακαθημένη και τοις αγίοις συνοικούσα». Είναι δηλαδή η δύναμις, που είχε η πνευματοφόρος και χριστοφόρος ψυχή κάθε αγίου, από τότε που βρισκόταν στην ζωή και εξακολουθεί να συνοδεύει το νεκρό σώμα.

Η θεία Χάρις, λοιπόν, η χάρις του Αγίου Πνεύματος, που κατοικεί μέσα στους Αγίους, αποτελεί μόνιμο κτήμα και ιδιότητα, όχι μόνον της ψυχής, αλλά και του σώματός τους, με το οποίον η ψυχή στενά συνδεόταν κατά την διάρκεια της επιγείου ζωής, και Αυτή είναι που θαυματουργεί.Σημειώνουμε, ακόμη, ότι τα θαύματα, που γίνονται διά των λειψάνων από τις «χριστοφόρες» ψυχές των Αγίων, αποτελούν συνέχεια των θαυματουργικών πράξεων του Κυρίου, ο Οποίος διαβεβαίωσε τους μαθητές Του ότι «ο πιστεύων εις εμέ τα έργα α εγώ ποιώ κακείνος ποιήσει και μείζονα τούτων ποιήσει» (Ιωάν. 14, 12).
Τέλος ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος παρομοιάζει τα σωζόμενα λείψανα των αγίων με ρίζες δένδρων, που τα κλαδιά τους ανυψώνονται στους ουρανούς, τους καρπούς τους όμως οι πιστοί απολαμβάνουν, παίρνοντάς τους από τις ρίζες.

Η ιαματική δύναμη των χαριτόβρυτων λειψάνων της Οσίας Μητρός ημών Θεοδώρας
Η ιαματική δύναμη των λειψάνων της Οσίας Θεοδώρας τονίζεται ιδιαίτερα και στο απολυτίκιό της :«Των βασιλίδων το κλέος, ασκητριών τε αγλάισμα, της Ακαρνανίας το εύχος, και ιαμάτων ρείθρον ακένωτον…»
Επίσης σε αρκετά σημεία των σχετικών ακολουθιών της οι υμνογράφοι αναφέρονται στην θεραπευτική δύναμη των Χαριτόβρυτων λειψάνων της Οσίας, όπως φαίνεται παρακάτω:
Α.Στην ακολουθία του Εσπερινού της 11ης Μαρτίου
Πρόκειται τοις χρήζουσιν, ως ποταμός πελαγίζουσα, των θαυμάτων τα ρεύματα, σορός η τιμία σου, βασιλίς Αγία, πάθη και τας νόσους, εξιωμένη των πιστών, και των δαιμόνων πλήθη βυθίζουσα· διό και των λειψάνων σου, την θείαν κόνιν κατέχοντες, ως πηγήν αγιάσματος, ευσεβώς σε γεραίρομεν.

Δόξα. Ήχος πλ. β΄. Ιεραρχών την καλλονήν.
Την βασιλίδων καλλονήν, μοναστριών το κλέος, την βρύσιν των θαυμάτων, και ασθενών ιατρείον το άμισθον, συνελθόντες ω φιλέορτοι, πνευματικαίς ευφημίαις τιμήσωμεν λέγοντες· χαίροις Ακαρνανίας αύχος, το μέγα και σεπτόν, και πλούτος αδαπάνητος· χαίροις, λαμπάς η αείφωτος, Αιτωλίαν άπασαν καταυγάζουσα θαύμασι· χαίροις, η των καμνόντων επίσκεψις και ρώσις, και των λυπουμένων παρήγορος ταχεία· και νυν Οσία παγγέραστε, μη παύση πρεσβεύουσα Χριστώ εκτενώς, υπέρ της ποίμνης σου ταύτης, και πάντων ημών των τιμώντων σου, Θεοδώρα την κοίμησιν

Β.Στην ακολουθία του Όρθρου της 11ης Μαρτίου
Κοντάκιον. Ήχος γ΄. Θείας πίστεως.
Χαίρει έχουσα, η πόλις Άρτα, τον σον πάνσεπτον, ναόν Οσία, ιαμάτων ιατρείον υπάρχοντα, τοις προσιούσιν αυτώ μετά πίστεως, και αιτουμένοις την σεπτήν σου αντίληψιν· ω βασίλισσα Θεοδώρα αξιάγαστε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Ο Οίκος.
Χαίρε, ακτίς σκοτουμένων βίω· χαίρε, ρανίς καυσουμένων νόσων
Χαίρε, βρύσις ανεξάντλητος, ιαμάτων χορηγός·
———————————————————————
Ηλίου αυγάς, εκμιμείται ω σεμνή θαυμάτων χάρις, των νοσημάτων πάσαν κάκωσιν, εκ των ανθρώπων εκπλύνουσα, πάσαν καχεξίαν τε νόσων, ώσπερ σκότος ελαύνουσα, ταίς φωτοβόλοις προς Θεόν ευχαίς σου πάντοτε.(Ωδή ζ΄)
Ωδή η΄

Ίλεων έργασαι ημίν, τον Δεσπότην δυσωπούσα Θεοδώρα, δυσχερών των του βίου εξαιρούμενη ημάς, και νόσων και πάσης κακώσεως, πάντας αχειρώτους φυλάττουσα ευχαίς σου

Όλβιος χάρις σων οστών, η πηγάζουσα πιστοίς των ιαμάτων, τα ακένωτα ρείθρα πάντα δυσώδη παθών, ταχέως ρύπον αποπλύνουσα, των μετ’ ευσεβείας εν ταύτη προσιόντων.
Ρώσιν των ψυχών και των σωμάτων, αντλήσατε προσιόντες πάντες οι πιστοί· πρόκειται γαρ βρύουσα, θαύματα ως νάματα, θεία σορός τοις χρήζουσι της βασιλίδος ημών, τα πνεύματα και πάθη σοβούσα, και τας ολεθρίους εξιωμένη νόσους.
Νόμω θανάτου σιωπάς, αφανεία τη σορώ σου κεκρυμμένη, αλλ’ ημείς υμνούντες τα μεγαλεία του Θεού, και το των ιάσεων πέλαγος, τούτου απαντλούμεν βασίλισσα θεόφρον.
Ωδή θ΄. Απορεί πάσα γλώσσα.
Δυναμωθείσα άνωθεν εξ ύψους την χάριν, των ιαμάτων έλαβες του ιάσθαι, ανθρώπων ασθενείας, πλείστοις στεναγμοίς και δάκρυσιν αρυσαμένη, την εκ Θεού προχέουσαν βρύσιν νοητήν, ήνπερ νυν Θεοδώρα παρέχοις πάσι τοις κάμνουσι.

Δόξα. Ήχος πλ. α΄.
Ως αλάβαστρον μύρου τα δάκρυα προσενήνοχας, τω Βασιλεί και Θεώ και πράξεις τας θείας, Θεοδώρα αείμνηστε· εις αμοιβήν δε είληφας χάριν άφθονον, βασιλίς αξιάγαστε· όθεν και δαιμόνων τας φάλαγγας αεί αποδιώκουσα, τας νόσους παύεις των αιτούντων σε, δοξάζοντός σε του Θεού απείροις θαύμασι· διό εν ουρανίοις θαλάμοις νυν κλήρον έχουσα, τον Χριστόν καθικέτευε σωθήναι τας ψυχάς ημών.
Γ.Στην ακολουθία της ανακομιδής των λειψάνων της Οσίας
Η των θείων οστέων σου χάρις, Θεοδώρα πανεύφημε, γένοιτο ημίν σεπτόν ιατρείον, εν νόσοις παντοίαις και δεινοίς· αι ακουσίθεοι δε σου ευχαί ιλαστήριον πάσι, και προς Θεόν οδός και οδηγός, τοις εν πίστει τιμώσι και ευλαβώς προσκυνούσι, την θείαν θήκην των λειψάνων σου.

(Λιτή του Εσπερινού)
Κακίαν των εχθρών, φθονεράν καθελούσα, εν έτεσι πολλοίς, υπό γην κεκρυμμένη, ημίν πεφανέρωσαι Θεοδώρα αοίδιμε, θεραπεύουσα, τα των ψυχών ημών πάθη, και τοις σώμασι, τη των οστών σου προσψαύσει, υγείαν βραβεύουσα.(Κάθισμα όρθρου)
Ωδή δ΄. Ο καθήμενος εν δόξη.
Ιατρείον τοις νοσούσιν η σορός των λειψάνων σου, ανεδείχθη πάσι ρώσιν Θεοδώρα παρέχουσα· όθεν μετέχοντες πάντες των χαρίτων σου, μεγαλύνομεν, τον επί γης σε δοξάσαντα.
Ωδή η΄. Παίδας ευαγείς.
Ρώσιν των ψυχών και των σωμάτων, αντλήσατε προσιόντες πάντες οι πιστοί· πρόκειται γαρ βρύουσα, θαύματα ως νάματα, θεία σορός τοις χρήζουσι της βασιλίδος ημών, τα πνεύματα και πάθη σοβούσα, και τας ολεθρίους εξιωμένη νόσους.
———————————————————————-

Σήμερον αβρύνεται, η πόλις Άρτα κατέχουσα, την σορόν των λειψάνων σου, ως κρήνην πηγάζουσαν, των θαυμάτων ρείθρα, μήτερ Θεοδώρα, καταπλουτίζουσαν αυτήν, ταίς θεραπείαις και ταίς ιάσεσι, τας νόσους απελαύνουσαν, τας ασθενείας διώκουσαν, τους πιστούς προστατεύουσαν, και την πόλιν φυλάττουσαν.(Στιχηρό των Αίνων)
——————————————————–
Δυστυχώς δεν έχουν καταγραφεί μαρτυρίες με σχετικά θαύματα.
Σε παλιότερο άρθρο, που δημοσιεύσαμε με τίτλο-«Οι περιπέτειες των λειψάνων της Οσίας Μητρός ημών Θεοδώρας», καταγράψαμε θαυματουργικές παρεμβάσεις κατά την ανακομιδή των λειψάνων της Οσίας Θεοδώρας που η τοπική προφορικά παράδοση διέσωσε.Υπάρχουν και άλλες προφορικές μαρτυρίες για θεραπείες ασθενών από την ασθένεια του καρκίνου και άλλων δυσίατων ασθενειών. Γι΄αυτό κάνουμε έκκληση σε όσους από το χριστεπώνυμο πλήρωμα της « εν Άρτη εκκλησίας» διαθέτουν σχετικά στοιχεία,προφορικά ή γραπτά, να έρθουν σε επαφή με τον γράφοντα.(Ακριβή στοιχεία του γράφοντα υπάρχουν στην διεύθυνση της εφημερίδας).Τέλος σημειώνουμε και τα εξής:
Διανύοντας την περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊου, με επίσημα στοιχεία η πόλη των Αρταίων ταλαιπωρήθηκε μέχρι σήμερα το λιγότερο από άλλες περιοχές της Ελλάδος.

Και η εξήγηση βρίσκεται στο γεγονός ότι η πόλη της Άρτας είναι Παναγιοφρούρητη και Θεομητοροσκέπαστη λόγω των πρεσβειών της Οσίας Μητρός ημών Θεοδώρας.Στην προφορική παράδοση υπάρχει καταγραμμένο το εξής γεγονός.Όταν η Οσία τελικά επέστρεφε από την εξορία της από τα ορεινά Τζουμέρκα και έφτασε στην περιοχή της Γέφυρας και η πομπή έφτασε στην υψηλή καμάρα της θρυλικής γέφυρας, η βασίλισσα σταμάτησε. Ύψωσε το κεφάλι της και βλέπει τον περικαλλή ναό της Παρηγορήτισσας, βλέπει την Μονή της Κάτω Παναγιάς και της Ελεούσας, γονατίζει και κλαίει. Ευχαριστεί την Παναγία την Παρηγορήτισσα για την προστασία που της πρόσφερε κατά την διάρκεια της πεντάχρονης εξορίας της και συγχρόνως την παρακαλεί να γίνει φρουρός της Άρτας και προστάτης του λαού της, που ποτέ δεν την ξέχασε αλλά αγωνίστηκε γι΄αυτήν.
Εμείς όμως οι σύγχρονοι δυστυχώς στην περίοδο αυτή της πανδημίας του covid-19 τα ξεχάσαμε αυτά. Το μόνο που ευχόμαστε πλέον είναι να μην κλείσει η ΘΥΡΑ ΤΟΥ ΕΛΕΟΥΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΕΣΒΕΙΩΝ ΤΗΣ ΟΣΙΑΣ, όταν θα ξανακλείσουμε τον «πάνσεπτον οίκον της» που διατήρησε τα σεπτά οστά της Οσίας «εξ ων πηγάζει πηγή ιάσεων…»
————————————————————————————————
«Αντλήσατε πιστοί νάμα σωτήριον, βρύον εξ αύλων πηγών, διά των ιερών λειψάνων της Οσίας Θεοδώρας, ων την ανακομιδήν και ανεύρεσιν τιμώντες, ενθέως βοήσωμεν· Θεοδώρα πανένδοξε, συγγενούς οικειότητος μη επιλανθάνουσα, μνημόνευε και ημών των τέκνων σου, και πρέσβευε τω Σωτήρι και Θεώ, ειρηνεύσαι τον κόσμον και σώσαι τας ψυχάς ημάς».